Ciddi Durumlarda Neden Güleriz? Normal midir?
Ciddi durumlarda gülmenin sebepleri ve psikolojik açıdan incelemesidir.
Ciddi veya duygusal açıdan yoğun durumlarda 'gülme gelmesi' psikolojide farklı mekanizmayla açıklanabilir. En yaygın olanlar şunlardır:
*Duygusal Boşalım (emotional release):
Beyin aşırı stres, korku, üzüntü ya da baskı altında kaldığında, bu yoğunluğu boşaltmak için zıt bir tepki verebilir. Aslında gülmek, savunma mekanizmasıdır.
*Uyumsuzluk ve absürtlük hissi:
Bazı kişiler, ölüm, kazalar ya da sosyal olarak 'ağlanması gereken' anlarda gerçekliğin absürtlüğünü hissedebilir. Yani kişi, durumu, olayı kabul etmek istememektir. Bu beynin olayı anlamlandırmakta zorlandığı anlarda ortaya çıkan tepkidir.
*Sosyal ve kültürel baskılar:
Toplumun 'şimdi ağlamalısın', 'şu anda ciddi olmalısın' gibi beklentileri, bireyin baskı altında hissetmesine yol açar. Bu baskıya karşı istem dıksiyşı bir başkaldırı gibi gülme refleksi ortaya çıkabilir.
*Kaygı tepkisi:
Anksiyete bozukluğu olan bazı bireylerde, kaygı çok yükseldiğinde vücut bunu bastırmak için gülme gibi bir tepki verebilir. Bu aslında, 'rahatlama çabasıdır.'
*Nörolojik temelli bozukluklar (nadiren):
Bazı durumlarda, sinirsel gülme, duruma orantısız bir şekilde aniden gelen istemsiz gülme veya ağlama ataklarını içeren Psödobulber Etki (PBA) gibi tıbbi bir rahatsızlığın belirtisi olabilir. PBA sıklıkla beyin hasarı veya ALS gibi nörolojik rahatsızlıklarla ilişkilendirilir.
Bu durum normal midir?
Çoğu zaman normaldir. Ciddi anlarda gülmek, şu durumlarda normal kabul edilir. Eğer yoğun stres, kaygı veya şaşkınlık anında istemsizce ortaya çıkıyorsa, nadiren oluyorsa, kişi olayın ciddiyetinin farkındaysa ve bu durumdan rahatsızlık duyuyorsa:
Bu tür gülme, aslında duygusal bir boşalma veya kendini koruma refleksidir. Özellikle empatik ve duygusal kişilerde daha sık görülür.
Ne zaman normal değildir?
Gülme istemsiz ve kontrol edilemez halde geldiyse, sık tekrar ediyorsa ve sosyal/kişisel işlevselliği bozuyorsa, başka uygunsuz davranışlarla birlikte görülüyorsa, kişi hiçbir şekilde duygusal bağ kuramıyorsa (örn. ölümde bile duygu hissetmiyorsa) normal olmayabilir.
Sonuç olarak ciddi durumlarda gülmek, genellikle beynin duygusal baskıyı dengelemek veya tolere etmek için kullandığı psikolojik bir savunma mekanizmasıdır. Bu durum sık yaşanıyorsa altında yatan kaygı ya da bastırılmış duygular incelenmelidir.