Etrafımızdaki Yüzler: Pareidolia Nedir?

Pareidolia, rastgele şekillerin tanıdık yüzlere ya da nesnelere benzetilmesi durumudur.

23 Mar, 20252 min read

Herkesin hayatında bir kere de olsa bulutlara bakıp onları herhangi bir nesneye benzettiği olmuştur. Fakat bu benzetmeler bulutlarla sınırlı kalmaz, etrafımızdaki nesnelerde bazen belli ifadeler görebilir ve beynimiz sayesinde bu rastgele şekilleri tanıdık yüzlere veya nesnelere benzetebiliriz. İşte beynimizin bize oynadığı bu oyunun psikolojideki adına pareidolia denir.

Bu terimi daha kısaca, gördüğümüz görselleri yanlış anlamamız olarak da açıklayabiliriz. Yan yana iki yuvarlak ve ağız benzeri bir form gördüğümüzde bunu genel olarak bir insan suretine benzetiriz. Bu beynimizin tanıdık oluşumları fark ederek anlam yüklemeye çalışmasının bir sonucudur. Pareidolia, önceleri psikolojik bir rahatsızlık olarak tanımlansa da günümüzde normal olarak algılanmaktadır.

Pareidolia'nın Sebebi

Biz insanlar yüzleri hızlı ve doğru bir şekilde tanıma yeteneğine sahibiz, bir insanın iyi mi yoksa kötü mü olduğunu veya kişisel özelliklerini, yüzüne ilk kez baktığımızda analiz edebiliriz. Bu da insan beyninin yıllar içinde kendini yüzleri tanımak üzerine geliştirmesinin bir sonucudur. Beynimizin bu yeteneği, bazen tanımadığımız nesneleri yüzlere benzetmemize yol açar fakat daha sonra yanlış algıladığını hızlıca fark eder. Bu da beynimizin verileri ne kadar hızlı işlediğinin bir göstergesidir.