Gastronominin Oscar Ödülü: Michelin Rehberi
Sinema dünyası için Oscar neyse, gastronomi dünyası için de en önemli ödül Michelin'dir
'Michelin Rehberi' veya 'Kırmızı Rehber' olarak bilinen bu rehber araba lastiği üreticisi olan Michelin tarafından ortaya çıkarılmış bir kitap veya rehberdir. Michelin lastik şirketi 1850’li yıllarda kurulmuştur. Şirketin kuruluşundan elli yıl sonra satışlar düşmeye başlamıştır. Kurucu kardeşler, satışları arttırmak maksadıyla, yol üzerinde araçlarıyla giden insanların ziyaret etmeleri için restoranların, kafelerin, otellerin bulunduğu bir rehber hazırlamaya karar vermişlerdir.
İlk önce Fransa’da basılan rehber daha sonrasında diğer Avrupa ülkeleri için çıkarılmaya başlamıştır. Yıllar içinde rehber o kadar çok satılmaya başladı ki restoranlar kendilerini bu rehberin içinde bulmak için özel çalışmalar yapmaya başladılar. Michelin Rehberi sırayla restoranlara yıldızlar vermeye başladı. Rehberde restoranlar birden üçe kadar yıldız alabilmektedir.
* Michelin Yıldızı: Kendi alanında çok iyi bir restoran. (Une très bonne table dans sa catégorie)
** Michelin Yıldızı: Mükemmel yemek, yolunuzu değiştirmeye değer. (Table excellente, mérite un détour)
***Michelin Yıldızı: Olağanüstü yemek, özel bir yolculuğa değer. (Une des meilleures tables, vaut le voyage)
Michelin sistemine dönem dönem yeni ülkeler dâhil edilmektedir. Yıldız almak isteyen restoran, rehberin sistemine dâhil olmuş bir ülkede bulunmak zorundadır. Türkiye bu ülkelerden biri değildir o yüzden Michelin Yıldızı alan bir restoranımız yoktur. Ama Almanya’da Ali Güngörmüş adlı bir şefimizin restoranı yıldız almıştır.
Yıldız alan şefler ünlerine ün katıyor ve restoranlarının satışlarında yüzde 30’luk artışlar gözlemleniyor. Şefler ve restoranlar yıldız alabildiği gibi yıldızlarını da kaybedebiliyor. Yıldızların kaybı sonucunda satışlarda da bir düşüş olabiliyor.
Michelin Yıldızlarını Michelin tarafından seçilen gurmeler veriyor ve bu gurmelerin isimleri bilinmiyor. Bu gizlilik sayesinde kayırma yapılmadan yıldızlar verilebiliyor. Restoran birkaç uzman tarafından değerlendiriliyor. Sadece yemek açısından değil; servis, dekorasyon, sunum, temizlik gibi birçok kriter göz ününde bulunduruluyor. Standartlaşma Michelin açısından çok önemli çünkü her müşteriye aynı seviyede yemek verilmesi gerekiyor. Ancak,her zaman lüks restoranlara yıldız verildiği anlamına gelmiyor. Singapur’da bir sokak satıcısı veya Japonya’da yürüyen merdiven altındaki bir sushi dükkânı dahi yıldız alabilir. Yani asıl mesele tutarlılık ve lezzet.
Pascal Remy adında emekli bir Michelin müfettişi Fransa’da Michelin üzerine bir kitap yazmak istedi lakin Michelin buna izin vermedi, gizlilik sözleşmesinin bozulacağını ve para cezasına çarptırılacağı söylendi. Remy’nin açıklamalarında ise Michelin’in objektif olmadığını Alain Ducasse ve Paul Bocuse gibi şeflerin korunduğunu asla yıldızlarının düşürülmediğini söylemiştir. Aynı zamanda Remy şuanda dünyanın en ünlü Britanyalı şefi Gordon Ramsey’nin yıldızını kaybettikten sonra ofisinde saatlerce ağladığını söylemiştir. Yıldızlar o kadar değerli ki 1996 yılında Şef Alain Zick ve 2003 yılında Bernard Louseau yıldızlarını kaybettiklerinde intihar ediyorlar. Bunlar da bize Michelin’in ne kadar zararlı bir ödül olabileceğini gösteriyor.
Michelin Yıldız sistemi şuanda 30’dan fazla ülkede bulunmaktadır. Yıldızlı restoran sayısı her yıl değişmektedir. 2019 rehberine göre 137 tane 3 Michelin Yıldızlı restoran vardır. 382 tane 2 ve 2156 tane de 1 Michelin Yıldızlı restoran vardır. Dünyada en çok Michelin yıldızının bulunduğu ülkeler Fransa, Japonya ve ABD’dir.