İklim Değişikliğine Neden Olan Etmenler

İnsan faaliyetleri cevabında olup biten küresel ölçekli sorunlardan biri iklim değişikliğidir. Küresel iklim değişikliği ömür koşullarına direkt tesir edebilme potansiyeline sahiptir. Teknolojinin ve buna bağlı sanayinin gelişmesi fosil yakıtlara olan bağımlılığı arttırmış ve karbon salınımında gelinen noktada dünyamız sera tesiri ile daha sıcak bir gezegen haline dönüşmüş ve bu konum bununla beraber birçok küresel sıkıntının doğmasına sebep olmuştur.Atmosferdeki sera gazı yoğunluğundaki artış ve yaklaşık yüzey sıcaklıklarındaki yükselme arasındaki ilişki, insan kaynaklı iklim değişikliği tartışmalarının temelini teşkil etmektedir.

Yeryüzü sisteminin yaklaşık sıcaklığı, sisteme giren ve sistemden çıkan sıcaklık enerjisi miktarı arasındaki balans tarafınca belirlenmektedir. İklim sistemine Güneş’ten yeryüzüne ulaşan kısa dalga boyuna haiz olan enerji girerken yeryüzünden yansıtılan uzun dalga boyuna haiz enerji, sistemi terk etmektedir. İnsan kaynaklı iklim değişikliği teorisi, beşerî faaliyetler kararı atmosfere salınan sera gazlarının yeryüzü ve atmosferin ışınımsal (ışığı yansıtma ve soğurma gibi) özelliklerini değiştirmesi ve yeryüzünün enerji dengesinin bozulması üstüne kuruludur.

İki asra yaklaşan ilmi çalışmalar, yeryüzü ikliminin insan kaynaklı tesir karşısındaki tepkisi açısından birtakım belirsizlikleri barındırıyor olsa da atmosferde artan sera gazı yoğunluğu ile yeryüzündeki yaklaşık sıcaklıklar içinde bir rabıta olduğunu göstermektedir. Bunun cevabında iklim değişikliğine neden olan probleminin temelinde insan aktivitelerine ve orman yangınlarına bağlı olarak atmosferde salınımları artan sera gazlarının olduğu bilinmektedir. 

Fosil yakıtların kullanması ve ormanlık alanların yok edilmesi başta olmak üzere, beşerî faaliyetler neticesinde atmosfere bırakılan sera gazı miktarı, sera gazlarını atmosferden çekebilecek naturel mekanizmalardan fazla olduğundan sera gazları atmosferde kalmış olarak birikmektedir. Sera gazlarının atmosfer yoğunluklarındaki artış, Güneş kaynaklı enerji ile ısınan yeryüzünden yayılan uzun dalga boylu ışınımın daha büyük bir kısmının uzaya kaçışının engellenmesi anlamına gelmektedir.

Enerji dengesinde bir ısıtma tesiri oluşmasına neden olan güçlendirilmiş sera tesiri nedeniyle sıcaklık enerjisi kazanan yeryüzünde yaklaşık sıcaklıklarda artış beklenmektedir. Tüm bu tarz şeyleri ele aldığımızda küresel iklim değişikliğine neden olan etmenlerin; sera gazları, fosil yakıtlar ve bunlara bağlı olarak orman yangınlarının artması, su kullanımının riske girmesi olarak belirtebiliriz.