İSPANYA KRALLIĞI #1
İspanya Krallığı hakkında neler biliyorsunuz?
Resmi adı İspanya Krallığı olan ülkenin yüzölçümü 504 780 km2'dir. Başkenti Madrid'tir. Diğer önemli şehirleri: Barselona, Valensia, Seville.
Parlementer monarşi ile yönetilir. 17 özerk bölge altında toplam 50 bölgeye ayrılır. Fas'ta yer alan Septe (Ceuta) ve Melilla, özerk kent statüsündedir.
YER ŞEKİLLERİ
Ortalama yükseltisi 660m’dir. Avrupa’nın en yüksek üçüncü ülkesidir.
Ülkenin yüz ölçümünün büyük bir kısmını, ortalama yükseltisi 600 m olan, Meseta Central (Orta Plato) adlı iç plato kaplar. Bu plato, kuzeyde Kantabriya Dağları, kuzeydoğu ve doğuda İber Dağları, güneyde Morena Dağları, kuzeybatıda ise alçak dağlar tarafından çevrelenmiştir. Orta Plato, İber Dağları ile Portekiz arasında uzanan Sierra de Guadarrama (Merkez Sıradağları) tarafından ikiye bölünmüştür.
İspanya’nın İber Yarımadası’ndaki en yüksek noktası, güneydeki Sierra Nevada’da bulunan Mulhacen(3478 m)’dir. Ülke sınırları içindeki en yüksek noktası ise Atlas Okyanusu’ndaki Kanarya Adaları’nda bulunan Teide(3718 m)’dir.
İKLİM
Ilıman kuşakta yer alan İspanya’da Batı Akdeniz’e özgü bir iklim hüküm sürer. Yarımada yılın büyük bir bölümünde Atlas Okyanusu’ndan esen batı rüzgârlarının yanı sıra Sahra’dan gelen sıcak ve kurak hava kütlelerinin etkisi altında kalır. Yaz aylarında astropikal hava kütlesini İspanya üzerinde tutan Kantabriya Dağları ve Pireneler, iklimi belirlemede önemli rol oynar.
Kuzey kıyılarında, okyanus ikliminin özellikleri görülür. Burada denizel etkiler sonucu mevsimlik sıcaklık farkları oldukça azdır. Yıllık ortalama yağış miktarı 750-1600 mm arasında değişir. Yağışlar, mevsimlere düzenli olarak dağılmıştır.
Orta kesimlerinde, karasal iklim özellikleri görülür. Buralarda yazlar sıcak ve kurak, kışlar sert ve soğuktur. Yıllık yağış tutarı miktarı 300-500 mm civarında olup, yağışların hemen hemen tamamı sonbahar ve kışın düşer.
Doğu ve güneydoğu bölümlerinde, Akdeniz iklimi egemendir. Güneydoğu kıyılarında yağışlar bazı yerlerde 250 mm’ye kadar iken, Cadiz Körfezi kıyıları nispeten daha yağışlıdır. Yağışlar daha çok sonbahar ve kışın yağar. Yazlar kurak ve sıcaktır.
HİDROGRAFYA
İç platoların sularını, hepsi de Atlas Okyanusu’na doğru akan üç ırmak sistemi toplar (Duero, Tajo, Guadiana). İber Dağları’ndan doğan Duero ve Tajo Irmakları, doğu-batı doğrultusunda hemen hemen birbirine paralel bir çığır izleyerek Portekiz kıyılarına doğru yönelir. Guadiana Nehri ise Portekiz sınırından güneye dönerek Cadiz Körfezi’ne dökülür. Her üç ırmağın da çok sayıda kolu vardır.
Taşıdığı su miktarı bakımından İber Yarımadası’nın en büyük nehri olan Ebro, kuzeydeki dağlardan Akdeniz’e doğru hemen hemen düz bir çığır izler ve Pireneler ile İber Dağları’na gelen birçok kolla birleşir. Doğudan güneybatıya akan Guadalquivir Irmağı, Sierra Morena ve Sierra Nevada’nın sularını toplar. Ülkenin güneydoğusundaki başlıca ırmaklar, Jucar ve Segura’dır.