Nar Sembolizmi: Sanat ve Dişilik

Nar sembolizmi yasak aşk, tuku, kadınlık, doğurganlık, hayat ve ölüm gibi birçok anlama gelebiliyor. Görünüşü, yarattığı kanımsı dağınıklık ve kirlilik ile oldukça güçlü sembollü nar, yine de en çok dişilik ile bağlandırılıyor.

Persephone'nin Yasaklı Meyvesi

Bereket tanrıçası olarak bilinen Demeter ile Zeus'un kızı Persephone, annesi gibi doğaya oldukça ilgilidir. Hikayeye göre bir gün çiçek toplayan Persophone, onun gençliğinden etkilenerek aşık olan ölüler tanrısı Hades tarafından yakalanarak yer altı dünyasına götürülür. Annesiyle karşılıklı birbirine düşkün olan Persephone'nin kayıbı annesi tarafından hemen fark edilir. Bereket tanrıçası, yaşadığı üzüntü ve öfkeyle bir cezalandırma olarak görevine ara verir ve kıtlık başlar. Bu durumu çözmek isteyen Zeus ile arabulucuğa gider. Kurallara göre yer altı dünyasında bir yemek yenilir veya bir yudum bir içecek içilirse oradan çıkmak mümkün değildir. Genç Persephone ise yer altı dünyasında bir nar yemiştir. Ortak bir nokta bulmak için yapılan anlaşmada, Persephone yılın yarısında yer altında Hades ile birlikte kalacak, geri kalan vakitte ise annesinin yanında olacaktı. Bu anlaşma, Yunan mitolojisinde mevsimleri belirler. Persephone yer altı dünyasında Hades ile birlikteyken yukarıdaki, yani normal, dünyada kış; annesinin yanına döndüğünde ise yaz mevsimi yaşanır.

Burada yasaklı meyve olarak da anlaşılan nar, aynı zamanda Hades için bir yemin niyetine Persephone'nin onun yanında kalacağının eminliğini temsil ediyor. Persephone için yeni bir başlangıcı ve karmaşıklığı, Demeter için ise kızının asla yaşamaması gerektiği bir yasak aşk anlatıyor.

Rönesans Döneminde Nar

Virgin and Child tablo yorumlamalarında sanatına eklediği narlar ile bu alanda bahsedilebilecek isimlerden birisi Sandro Botticelli. Resimde çocuğunu kucağında kendine oldukça yakın tutan Meryem Ana, çocuğa verilen güvenceyi ve evcilliği anlatıyor. Anne ve çocuk, kesilmiş bir narı kavrıyor. Bu kesilmiş nar birkaç anlama geliyor. Rönesans döneminde farklı sanatçılar tarafından yorumlanan Virgin and Child, aslında bu düşüncenin benimsendiğini ve bir model olarak alınması anlamında. Narın bir anlamı, Rönesans kadınlarının Meryem Ana gibi uysallığı, sadakati ve evcilliği benimsemesi gerektiğini resmediyor. Bir diğer anlam ise narın kırmızı suyunun İsa'nın tutkusunu ve insanlık için kendini feda edişini simgeliyor.

Nar ile bağdaştırılan bir diğer Rönesans kadını ise VIII. Henry'nin ilk karısı Katherine. Katherine'in rozetinde yer alan narın yanı sıra, mottosu da ''alçakgönüllü ve sadık'' idi. Narın sembolü bu hikayede kadınların üzerindeki doğurganlık, sadakat, evcilik ve annelik anlamında.

Günümüzde Nar Sembolü

Bu senenin başından beri TikTok'ta sık sık gördüğüm nar sembolizmi, #pomegranategirl tagli videolar ve metaforlar benim de ilgimi bir süredir çekiyor. Şu an akım olan nar anlamı ise daha çok narın ayıklaması ve yemesi zahmetli bir meyve olmasıyla bağlantılı aslında. Nar ayıklamanın istediği eforun ve yarattığı dağınıklığın, sadece buna değecek kişiler için yapılacağı anlamı kadınlarda ''Belki ben de bu karmaşaya değerim.'' düşüncesini oluşturmuş ki bu soru ilk gördüğümde oldukça ilgimi çekmişti. Zorluklarına rağmen yenilen ve sevilen bu meyve olabilir miydik? Toparlaması zor parçalanmış yönlerimiz şikayet etmeden ve sabırla ucundan tutmaya değer, karmaşıklıklarımıza rağmen içeride bulunan güzelliğimize odaklanılabilir biri de olabiliriz. Veya biri için nar ayıklamanın kimileri için ne kadar anlamlı olduğunu hesaba katarsak, biri bunu bize yapar mıydı? Siz birine nar ayıklar mıydınız?