Regl Olmak Gerçekten Ayıp mı?
Bir yanda davullu zurnalı "penis" için törenler, bir yanda kızına ped almaya utanan babalar... Sorun şu ki bunlar aynı "yan"dalar. :)
Ortaokulda, lisede ped saklayarak tuvalete gitmeler; erkekleri sınıftan çıkarıp kızlara regl ve ped kullanımı hakkında seminer vermeler; gazeteye sarılan, siyah poşete konulan pedler... Açıkça söyleyebilirim ki nesillerdir döngümüzün ve sağlığımızın bir parçası olan regl, ayıp bir şey gibi lanse ediliyor ve gizli saklı yaşanması gerektiği aşılanıyor. Sizce gerçekten ayıp mı? Evdeki erkek aile bireylerinden bile saklanacak kadar elzem bir konu mu? Bence değil. Sağlıklı olduğumuzun bir kanıtıdır regl.
Şahsen ben ergenlik dönemimde bu konudan çok çektim... Bir kere regl oldum (6. sınıftaydım, 11-12 yaşlarımda) ve bir daha olmadım. Daha sonra vücudumda olağan dışı başka şeyler de ortaya çıktı. Sorun şu ki gittiğimiz her doktor başka bir şey söylüyordu. Kimisi testosteron fazlalığı dedi, kimisi polikistik over dedi, kimisi "ilk reglden sonrası düzensiz olur zaten" dedi, kimisi "stresten" dedi. İşin kötü kısmı, doğum kontrol hapları verildi: "Şu gün şu hapı kullan, 10. günde diğer hapa da başla. Bu ilaçlar bittikten 9894378297 gün sonra regl olacaksın, olmazsan yine gel." Baktım olmuyor; bilakis her şey -hormonal açıdan- daha kötüye gidiyor, devlet hastanelerinde sıra beklememeye, özel hastanelere para harcamamaya karar verdim. Yarım bırakılmış doğum kontrol haplarının etkisini ise hala hissediyordum. Erkek tipi kıllanmalar, kilo verememek -aktif spor hayatı ve dengeli beslenmeye rağmen- ve regl hala benim için bir hayalden ibaret... Liseye geçtiğimde iyi bir doktor bulup ona kan tahlillerimi göstererek bu soruna çözüm buldum. Sadece bir kutu doğum kontrol hapı verdi, düzenli kontrole gelmemi söyledi. Artık her şey düzelmişti ve regl olmak benim için büyük bir BAŞARIYDI. Tedaviden sonuç aldığım ilk zamanlar her regl olduğumda arkadaşlarımı tek tek arayıp "REGL OLDUM!!!" diye seviniyordum. Ped ve çikolata almaksa benim için ödüldü. Yoğun kanamalarım ve tatlı krizlerim çok hoşuma gidiyordu, en sancılı günlerimde bile "normal" ve "tamamlanmış" hissediyordum.
Demem o ki, bize ayıpmış gibi lanse edilen regl, sağlıklı olduğumuzun bir göstergesi. Bu k0nuda değil sadece kızlar, erkeklerin de bilinçlenmesi gerekiyor. Çünkü kız arkadaşları, iş arkadaşları, partnerleri, kız kardeşleri, yeğenleri (bu böyle uzar gider) olabilir veya olacak. Ofisteki kadın arkadaşınızın ağrıdan kıvrandığını gördüğünüzde, elinde pedle, tamponla tuvalete gittiğinde bunu garipsemeyin mesela. Öğretmenler kızlara ped-shaming -ben uydurdum- yapmasın, saklanması gerektiğini söylemesin. Regl olmak normalleştirilsin çünkü normal... Gazeteye ped paketleri sarılmasın, siyah poşet verilmesin. En basitinden bırakın da acımızı gizli saklı çekmeyelim. Okulda arkadaşımız Ahmet "Neyin var?" diye sorduğunda "Reglimin ilk günü/Reglim yaklaşıyor/Ağır bir regl sancısı çekiyorum." diyebilmeliyiz ve Ahmet de bizi ayıplamamalı.
Ayrıca "sünnet düğünü" diye bir gelenek varken gizli saklı regl olmamızın beklenmesi de gerçekten trajikomik. :D Oğlanların penisi davullu zurnalı kesilirken biz kızlar tuvaletinde ped açma sesinden bile utanıyoruz. Tabii ki sorun burada bizde değil, bu iki yüzlü dayatmalarda. "Oğlumun penis kestirme törenine (namı değer sünnet düğünü) hepiniz davetlisiniz! Ama kızım erişkin bir birey olmaya dair büyük bir adım attığında bunu gizli saklı yaşaması gerektiğini ona öğretmeliyim." Bu konu beni çok sinirlendiriyor. Kızlarına ped almanın etik olmadığını düşünen babalar sünnet düğünü yapıyor. SÜNNET DÜĞÜNÜ.
Tampon, menstrual kap, regl külodu gibi alternatiflerimiz de var ama onlardan bahsetmedim çünkü ped kadar yaygın değiller ne yazık ki. Mahalle bakkalında bazen ped bile bulunamıyor. Büyük marketlerde de tamponların bir-iki boyutu oluyor, istediğinizi bulmak için şube şube gezmeniz gerekebiliyor. Menstrual kap ve regl küloduna gelince, ben sadece Rossman'da gördüm diye hatırlıyorum; başka bir yerde denk gelmedim ama bu ürünler kullan at olmadıkları için bir kere alıp uzun süre kullanabiliyorsunuz. Çevre ve bütçe dostu olmaları da ayrı bir avantaj gerçekten. Yeri gelmişken Rayka Kumru'dan şöyle bir regl ürünleri videosu önermek isterim sizlere: https://youtu.be/or-76duBSO4?si=Wy_-Ue5Fqb6HC8Ud
Sonuç olarak: Erkek aile bireylerinden bile saklanan regl, sağlıklı olduğumuzun göstergesidir ve ayıp falan değildir. Toplumun bize dayattığı şifreli konuşmalara (Halam geldi, ana vatan kan ağlıyor, hastalandım vb.) da gerek yoktur. Sünnet düğününü normalleştirip "adet kanaması"nı ayıplayan ataerkil zihniyete uymayın ve rahat olun lütfen, nesilden nesile bu zihniyeti düzeltelim. Sağlıklı ve düzenli kanamalar, iyi haftalar dilerim. :)