Yılın En Çok Beklenen Etkinliği: Fındıkkıran Balesi

Havalar soğudu, birçoğumuz kış moduna girdik. Kültür-sanat etkinliklerini takip edenler bilirler ki, havaların soğuması fındıkkıran balesinin yaklaştığına işarettir. Fındıkkıran; yani orijinal adı ile Nutcracker, bir asırdan uzun bir süredir Çaykovski’nin büyüleyici müziği ve Marius Petipa’nın karmaşık koreografisi ile izleyicileri büyülüyor. 1940’lardaki prömiyerlerinden bu yana, bu zamansız klasik Batılı izleyicilerini büyüledi.

Klasik bir Noel Hikayesi olan Fındıkkıran'ın kökeni, bir ailenin Noel Arifesi kutlamasına odaklanan iki perdelik bir peri masalı balesidir. Alexandre Dumas Père'nin ETA Hoffmann tarafından uyarlanan hikayenin müziği Çaykovski tarafından bestelenmiş ve başlangıçta Marius Petipa tarafından koreografisi yapılmıştır. 1891'de Moskova İmparatorluk Tiyatroları yönetmeni Ivan Vsevolozhsky tarafından sipariş edilmiş ve 1892 Noel'inden bir hafta önce prömiyeri yapılmıştır.  Hikaye, genç bir kızın Noel arifesinde ve daha geniş dünyaya ve romantik aşka uyanışında odaklanıyor. Balenin tamamı, neredeyse 100 yıl sonra bir Noel performans etkinliği olarak büyük popülaritesine ulaştı. 

Noel balesinin ilk gösterimi, Çaykovski'nin son operası Iolanta ile birlikte, Noel tatili sezonunda, 18 Aralık 1892'de, Rusya'nın St. Petersburg kentindeki Mariinsky İmparatorluk Tiyatrosu'nda çift prömiyer olarak gerçekleştirildi. Noel balesi ilk kez Rusya dışında İngiltere'de 1934'te sahnelendi. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk performansı 1944'te San Francisco Balesi tarafından sanat yönetmeni ve Balanchine öğrencisi Willam Christensen tarafından sahnelendi. 

İstanbul, Ankara ve İzmir’de sergilenen bu gösterinin biletleri genelde kasım ayında satışa açılıyor, açıldığı gibi anında tükeniyor. İnternet üzerinden bilet yakalayabilmek biraz şans işi diyebiliriz. İşini şansa bırakmak istemeyenler gişelerin açılmasından saatler önce gişelerin önünde kuyruğa giriyor, biletini o şekilde satın alıyor. Kesinlikle görülmesi gereken etkinliklerden bir tanesi. Bu yıl kaçıranlar, gelecek yıl alarmlarını kursun ve bu kış rüyası için hazır olsun...