Red Sprite (Kızıl Cin) Nedir?

2023 yılında Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde de görülmüş olan ‘’Kızıl Cin’’ oldukça ender ve tuhaf bir doğa olayıdır. Bu olay, aslında yıldırım deşarjlarının atmosferin üst katmanlarına yani mezosfere ulaşmasıyla ortaya çıkar. Bu zamana kadar nadir fotoğraflandığı için çoğu insan tarafından bilinmezler. Şimşekler pozitif ve negatif yönlü olabilirler. Pozitif yönlü olanlarda elektronlar yerden bulutlara akar ve bu tür şimşeklere yalnızca %5 oranında rastlarız. Negatif yönlü olanlarda ise tam tersi elektronlar buluttan yere akar. Bu pozitif şimşekler atmosferin üst katmanlarında yaşandığı zaman işte ortaya bu muazzam doğa olayı çıkıyor.

Büyük yıldırım deşarjlarının ardından oluşan elektrik akımlarının nötr azot molekülleri üzerinde yarattığı etkiyle, azot moleküllerinin uyarılmasına neden olarak, 3-10 milisaniye süresince göz alıcı kırmızı ve turuncu renk tonlarında parlamalara yol açıyorlar. Bu patlamalar yüzlerce kilometre öteden bile görülebilmektedir. Çoğunlukla bir fırtına bulutu ve pozitif yönlü şimşekler tarafından tetiklenirler.

Dolayısıyla kayıt altına alınması ve fotoğraflanması oldukça zordur. Bu olay hakkında yazılan en eski raporlar 1886’ya kadar uzanıyor ve ilk kez 1989 yılında fotoğraflanmıştır. Kızın Cinler bu zamana kadar Kuzey Amerika, Orta Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Orta Afrika, Avustralya, Japon Denizi ve Asya üzerinde gözlemlenmiştir ve çoğu gök gürültülü fırtınalar sırasında meydana gelmiştir.