Bir Bahar Geleneği MARTENİÇKA

Marteniçka, Martenitsa veya Martipi, Balkan ülkelerinde 1 Mart tarihinden Mart ayının sonuna kadar bileğe takılan, kırmızı ve beyaz yün iplikten yapılan bilekliklerdir. Bu aslında eski bir Bulgar geleneğidir.

Marteniçka'ın kırmızı ipliği gücü, kanı ve güneşi temsil eder. Beyaz iplik, ışığın, sağlığın ve yeni başlangıçların sembolüdür. Mart ayının ilk günü bileklik dilek tutarak bileğinize bağlanıyor. Geleneğe göre leylek görüldüğü zaman bilekliği çıkarıp çiçekli bir meyve ağacının dalına bağlanır. Böylece dileklerin gerçekleşeceğine inanılır.

Bir efsaneye göre bir zamanlar ormanın derinliklerinde bir tepede, Baba Marta diye anılan Marta nine yaşarmış. Yeryüzünde olan her şeyi görür ve duyarmış. Yaşlı kadın gülümsediğinde güneş pırıl pırıl parlar, kuşlar cıvıldar ve çimenler yeşerirmiş. Kızdığında ise dağların tepeleri kara bulutlar ile kaplanır, rüzgar tüm ormanı kırbaçlar, kuşlar ötmez olurmuş. Bu sebeple Bulgarlar Baba Marta'yı sakinleştirmek için çocuklara, koyunlara ve meyve ağaçlarına kırmızı beyaz ipler takarlarmış. Bu şekilde hastalıklardan, kötülüklerden ve afetlerden korunduklarına inanırlarmış.

Geleneğe göre marteniçkayı kendimiz almamalıyız, başkası bize vermeli veya örmelidir. Balkan coğrafyasında herkes 1 Mart'ta birbirine marteniçka verir. Marteniçkayı örmek oldukça basittir. Marteniçkayı örmek için kırmızı ve beyaz iplik yeterlidir. Kırmızı ve beyaz ipin bir ucunu diğer uçlarını birleştirerek Marteniçka örebiliriz. Marteniçkaya istersek boncuk ve süs eşyaları da takılabiliriz.

Ayrıca kuklalar yapılır. Pijo ve Penda olarak bilinen kırmızı ve beyaz iplerden yapılır ve bizi kötülüklerden koruması için çeşitli yerlere asılır.