Bir Kitap Kurdundan, Tüm Diğer Kitap Kurtlarına

Eğer her aletin uçup kaçtığı, her şeyin dijital bilekliklere kayıtlı olduğu bir zaman diliminde doğsaydım bile kitapları, onlara dokunarak, sayfa kokularını duyarak okurdum. Hatta eminim beyazlar içindeki son teknoloji evimde old money tarzında gizli, kocaman bir kütüphanem bile olurdu.

Kesinlikle kitapların okunduğu ve onlardan bir şeyler öğrenildiği sürece, kindle, kobo ya da sesli kitap okuma uygulamalarının kullanılmasına karşı değilim. Ancak ben kitabı hissetmeliyim. Kütüphanemde inci gibi dizilmiş halde olmalılar. Kitaplğımın yanından geçerken burnuma kitap sayfalarının kokusu gelmeli. Her yeni kitabı aldığımda heyecanla, o kitabı nereye koyacağımı düşünmeliyim. Canım sıkıldıkca da kitapları kategorilerine, yazarlarına, yayım evlerine hatta belki renklerine göre tekrar tekrar düzenlemeliyim.

Bu kadar kitap sevdalısı olunca da bu kitaplar elbette ki bir bakım gerektiriyor. Kitap kesinlikle bir köşeye koyacağınız ve senelerce ellemeden, bakımını yapmadan bırakacağınız bir şey olamamlı. Kitaplar eskiyince çok nostaljik dursa da bunu otuz kırk yıl erteleyelim ki nostaljinin de bir anlamı olsun.

1- Kitaplarınızı altı ayda bir havalandırın: Bu süre daha kısa da olabilir, ancak altı ay benim için uygun bir periyot. Kitaplığımdaki bütün kitapların sayfalarını tek bir seferde çevirip, kitaplığa sayfalar görünecek şekilde yerleştiriyorum. Yaklaşık iki hafta bu şekilde beklettikten sonra tozlarını alıp, ciltleri görünecek şekilde tekrar eski halinde yerleştiriyorum.

2- Güneş Işığından Kaçının: Güneş ışığı kitapların renklerinin hızlıca solmasına ve sayfaların sararmasına neden olur. Bu yüzden kitaplığımı her zaman pencereden uzak bir yerde konumlandırıyorum.

3- Raflarda Saklama: Kitaplarınızı raflarda tabi ki istediğiniz şekilde yerleştirebilirsiniz ancak kitapları dik olarak yerleştirmek önemlidir. Kitapları yatay olarak yığılmış şekilde bırakmak, ciltlerine zarar verebilir ve eğilmelerine neden olabilir.

4- Özel Bakım Gerektiren Nadir Kitaplar: Değerli veya özel ciltli kitaplarınız varsa, bu kitaplar için ekstra dikkat göstermek önemlidir. Örneğin, deri ciltler için periyodik olarak uygun cilt bakım yağı veya kremi uygulayabilirsiniz. Ayrıca bu tür kitapları düzenli olarak inceleyerek ve gerektiğinde profesyonel bakım aldırarak uzun ömürlü olmalarını sağlayabilirsiniz.

5- Kuru ve Temiz Ellerle Kullanım: Kitapları kullanırken ellerinizi temiz ve kuru tutmaya özen gösterin. Yağlı ve kirli eller kitap sayfalarına lekeler bırakabilir. Bir kitabı okumayı bitirdiğimde, onu kitaplığa koymadan önce önünü arkasını temizler ve rafa öyle yerleştiririm.

6- Doğru Raf Düzeni: Kitapları boyutlarına ve ağırlıklarına göre düzenleyin. Ağır kitapları alt raflara, hafif olanları üst raflara yerleştirin. Bu özen, rafların dengeli kalmasını ve kitapların zarar görmesini önler.

7- Çocuk ve Evcil Hayvanlardan Uzak Tutun: Eğer evde küçük çocuklar veya tatlı evcil hayvanlarınız varsa lütfen kitaplarınızı küçük eller ve patilerden uzak tutmak için yüksek raflara yerleştirin. Unutmayın ki kitaplarınız minik yavrularınıza da bir gelecek olabilir.

Bu kadar özen gösterirken okumaya kıymanın zor olduğunu da anlıyorum. Kitaplarını çizmek istemeyen, ikiye ayırıp okumaya çekinen ve üzerine not almak istemeyen birçok kitap kurdu tanıyorum. Kitaplara haşin davranmamakla birlikte, önemli yerleri işaretlemenin ve etkilendiğiniz bölümleri altını çizmenin önemli olduğunu düşünüyorum. Kitapların, okuma deneyiminizi derinleştirebileceğini ve size ilham verebileceğini unutmamak gerekir. Özellikle bilgi edinmek amacıyla okuduğunuz kitaplara notlar almak, bilginin kalıcı hale gelmesine ve ileride tekrar hatırlanmasına yardımcı olacaktır. Tabi ki bunun için özel bir defteriniz de olabilir ancak, kitaptaki yeri ve not ettiğiniz kısmı aynı anda okuduğunuzda hafızanız canlanacaktır. 

Kitapları kullanmaktan çekinmeyin. Onlar o kadar narin yaratıklar değil; düzenli bakım ve kontrol yaptığınız sürece size senelerce yoldaş olacaklardır. Her bir kitap, bir hazine gibi sizinle birlikte büyüyecek ve hayatınızın farklı dönemlerinde size eşlik edecektir. Onları okumak, üzerinde düşünmek ve notlar almak, kitapların sunduğu değeri ve derinliği keşfetmenizi sağlar.

Gelelim ikinci el kitaplarımız için gereken bakım ve onarım kısmına. Ben kitapları genellikle yeni olarak almayı ve kitaba hayat veren ilk kişi olmayı istiyorum. Ama tabi ki bazı özel durumlarda ikinci el kitap alınması gerekiyor. Çoğumuzun maaşının geldiği gibi gittiği bu dönemde kitaplar için para ayırmak gerçekten de zor. Ya da iyimser bir açıdan bakalım ve aradığımız kitabın basımının artık olmadığını düşünelim.

1- İkinci El Kitaplarınızı Ayrı Tutun: Bu kitaplar yıllar gereği zaten oldukça hasar görmüş kitaplar. Bu yüzden de onların genel bakımı daha sık olmalı ki ömürlerini uzatalım. Bu yüzden ikinici el kitaplarınızı bir arada tutmanız önemli. Bu şekilde tek seferde, sık aralıklarla havalandırabilir ve tozlarını alabilirsiniz.

2- Sayfa Kontrolü: Kitapların sayfalarını dikkatlice kontrol edin. Eğer sayfalar kırışık veya buruşmuşsa, hafifçe düzeltin. Eğer tek seferde düzelmeyecekse, üzerine ağır kitaplar koyarak bir müddet bekleyip düzeltebilirsniz.

3- Kokuları Giderme: İkinci el kitaplardaki en önemli sorun koku oluyor sanırım. Eğer kitaplarınızda hoş olmayan bir koku varsa ve havalndırdığınız halde geçmiyorsa kokuyu emici maddeler kullanabilirsiniz. Bunun için kullandığım ve zararını görmediğim bir yöntemim var. Kitabın iki veya üç yerine toz vanilin koyup iki gün beklerseniz koku probleminden kurtulabilirsiniz. Gerektiğinde günü uzatabilirsiniz.

Bu önerilerin yanı sıra, ikinci el kitaplarınızı diğer kitaplarınız gibi düzenli bakıma tabi tutmalısınız.

Ek olarak belirtmek istiyorum ki korsan kitap alımından kaçının. Yasal sorunların yanı sıra, korsan kitaplar düşük kaliteli kağıtlar ve baskılar kullanır. Bu da uzun süreli kullanımda göz sağlığınızı olumsuz etkiler. Güvenilir kaynaklardan temin edilen kitaplar hem yazarın emeğine saygı gösterir hem de edebiyat dünyasının sürdürülebilirliğine katkıda bulunur.

Korsan kitap almak yerine ikinci el kitap almayı tercih edin. İkinci el kitaplar daha uygun fiyatlarla bulunmakla kalmaz, aynı zamanda önceki sahiplerin notları veya işaretlemeleriyle birlikte gelir, bu da kitabın okuma deneyimini derinleştirir. Belki sizden önceki okuyucusunun izlerini takip etmek hoşunuza gidecektir.