Yayıncılıkta Üretim Aşamaları

Baskı öncesi işlemler, baskı hatalarını önlemek ve baskının kalitesini arttırmak için çok önemlidir. Baskı öncesi işlemlerde, renk modellerine, renk sistemlerine, dosya formatlarına, baskı öncesi kontrollere, baskı tekniklerine, baskı malzemelerine ve baskı kalitesine dikkat etmekteyiz.

Baskı Sürecinde İşlemler sırasıyla;

1. Dizgi
2. Tashih( Düzeltme - Kontrol )
3. Sayfa Tasarımı
4. Kapak Tasarımı
5. Montaj( Forma hâline getirmek )
6. Ozalit Çıkışı ( Kontrol )
7. Kalıp
8. Baskı şeklindedir.

Renk Yönetimi

Renk yönetimi, baskı sürecinde kullanılacak renklerin doğru bir şekilde belirlenmesi ve kontrol edilmesini sağlar. 

RGB, CMYK, HSB ve Pantone gibi renk modelleri kullanılır.

RGB renk evreni dijital ışık evrenidir. RGB renk evreni ile dijital ortamda ışığı oluşturabildiğimizden ötürü bilgisayarda istenilen rengi kolayca elde edebiliriz fakat baskı aşamasında bu renkleri elde etmek zordur. Bu yüzden CMYK renk evreni ile bu problemi çözüyoruz.

RGB - Kırmızı (R), Yeşil (G) ve Mavi (B) renklerinin karışımı ile diğer renkler oluşturulur. 

CMYK renk evrenindeki K harfi, anahtar renk demektir. Bu renk ise siyahtır. Baskıda parlaklık problemi olduğundan CMYK renkleri ile renk oluşturulur. CMYK, mürekkep yansımasına dayalı bir renk modelidir.

CMYK - Siyah (K), Cyan (C), Magenta (M) ve Sarı (Y) renklerinin karışımı ile diğer renkler oluşturulur. 

Dijital ortamda RGB renk evrenini kullandıktan sonra baskı işlemine geçerken bu formatı CMYK renk evrenine çevirerek baskı kalitesini arttırmış oluyoruz.

CMYK, 4 farklı renk ve haliyele 4 farklı kalıp alarak oluşturulduğu için bazı durumlarda kalıp maliyeti artıyor bunu önlemek için ise Pantone renk evrenini kullanabiliriz. Pantone renk modelini, tek kalıpla baskı yapmak istiyorsak seçeriz ve böylece kalıp maliyeti düşerek baskı maliyetini de düşürmüş oluyoruz. Pantone Renk Modeli Standart renk kodlama sistemi olarak kullanılır.

RGB renk evreni ortalama 16 milyon renkten oluşur. CMYK renk evreni ise ortalama 1 milyon renkten oluşur. Bu demektir ki RGB renk evreni CMYK renk evrenini de içine almaktadır. Bir küme modeliyle göstermek istersek şöyle olurdu:

Renk Ayarları

Baskı öncesi renk ayarı yaparken dönüştürme işlemlerine ayrı özen gösterilmelidir. RGB'den CMYK'ya dönüştürürken, bazı renk kayıpları yaşanabilir ve dönüştürme işlemi renklerin doğru şekilde görüntülenmesini engelleyebilir. CMYK renkleri, RGB renklerine dönüştürülürken ise, bazı renkler daha canlı hale gelebilir ve diğer renkler soluklaşabilir. Ayrıyeten renk kodlarına ve yüzdelerine dikkat etmek gerekir.

Renk ayrımı yapılırken; bir işin basılabilmesi için CMYK renklerine ayrılır. Eğer tiraj çok yüksekse ( tiraj: gazete, dergi, kitap gibi şeylerin bir basılıştaki adedi. ) ve geleneksel baskı yöntemleri düşükse baskıyı dijital almak daha mantıklıdır. Baskı işlemi sırasında baskı operatörleri crossları kullanarak renkleri üst üste oturtur böylece tek seferde tek bir baskı alınmış olur.

DPI ve PPI, inç başına düşen nokta olarak açıklanabilir. Bir inch diye tabir edilen 2,54 cm'lik alanda bulunan nokta sayısına denir. Tram ise, bu noktalara ayrılma işlemine denir. Baskı makinesinde istenilen görselin ya da yazının basılabilmesi için noktalara ayrıştırılması gerekir.

DPI; dijital görüntüleme sistemlerinde, çözünürlük olarak kullanılan, "Dots Per Inch" kelimelerinin kısaltması olarak oluşturulan bir terim. Çözünürlük yükseldikçe görüntü kalitesi doğru orantılı olarak yükselir.

Bir işin baskıya gitmesi için en az 300 dpi olması gerekir. Dış mekan baskısında ise 150 dpi yeterli olmaktadır.

Baskı Sonrası İşlemler sırasıyla;

1. Kırım
2. Harman (formaların bir araya getirilmesi)
3. Tutturma İşlemi (ciltleme, kapak takma)
4. Kesim İşlemi (giyotin ile)
5. Sayım ve Paketleme

Bir forma 16 sayfaya tekabül eder ve 3 kırımdan oluşur. 1 kırım 1 katlama demektir.

Ciltleme yöntemleri; tel dikiş, spiral ve tutkallama gibi yöntemleri içerir.

Fire: Kontrol için fazla çıktı alınması.

Baskı yüzey koruması; vernik, selefon ve lak yöntemleriyle yapılır. Lak, ısı ve ışık kullanarak ince bir film tabakası şeklinde basılır ve baskı yüzeyine uygulanan, ürünün parlak ve çekici görünmesini; aynı zamanda dış etkenlere karşı korunmasını sağlayan bir uygulamadır.

Laminasyon, iki ayrı malzemeyi birleştirmek için kullanılan bir teknik/işlemdir.

Kâğıdın Ebadı-Boyutları

Birinci hamur kâğıtlar: 57 x 82 cm, 64 x 90 cm, 68 x 100 cm ve 70 x 100 cm.

İkinci hamur kâğıtlar: 57 x 82 cm, 68 x 100 cm.

Üçüncü hamur kâğıtlar: 57 x 82 cm, 68 x 100 cm.

Otokopi kâğıtlar: 59 x 84 cm, 70 x 100 cm.

Biletlik kâğıtlar: 57 x 82 cm, 68 x 100 cm.

Pelur kâğıtlar: 59 x 92 cm.

Kuşe kâğıtlar (80-170 gr/m2): 57 x 82 cm, 64 x 90 cm ve 70 x 100 cm.

Kuşe kartonlar (200-350 gr/m2): 64 x 90 cm, 70 x 100 cm.

Gofre kuşe kâğıt (115, 135, 170 gr/m2): 70 x 100 cm.

Tek yüz kuşe kâğıt (80-90 gr/m2) 57 x 82 cm, 64 x 90 cm, 70 x 100 cm.

A1 594x841 mm

B1 707x1000 mm

C1 648x917 mm

120 gr'a kadar kâğıt, 120-400 gr arası karton, 400gr üstü mukavva.

Yayın Türleri ve Ebatları

13,5 x 19,5 - Roman, şiir, öykü vb. kitaplar

16 x 24 - Ders kitapları

21 x 29,7 - A4, katalog, dergi vb eğitim kitapları

Görselli bir kitap için kuşe kağıdı uygundur. 1. Hamur kâğıt kullanmak kalitesini arttırır.

Düz yazıdan oluşan bir kitap için 3. Hamur kâğıt kullanılabilir, daha kaliteli olsun istiyorsak 1. Hamur kâğıt kullanılır.

Kâğıt Seçimini Etkileyen Faktörler

1. İşin Türü
2. Müşteri İsteği
3. Kağıdın Türü
4. Maliyet şeklindedir.