Bir Bulut Ne Kadar Ağır Olabilir?

Günlük hayatımızda sürekli altında yürüdüğümüz ve pek azımızın fark ederek yaşadığı bulutların ne kadar ağır olduklarını hiç düşünmüş müydünüz? Bilim insanları düşünmüşler ve elde ettikleri sonuçlar fazlasıyla şaşırtıcı.

Bilim insanları bulutların ağırlığını hacim ve yoğunluk hesaplayarak ölçerler. Tipik bir kümülüs bulutunun ağırlığı yaklaşık 500.000 kilogram (yaklaşık 551 ton) olarak tahmin edilmektedir. Bu tahmin, bulutun hacminin genellikle 1 kilometreküp civarında olduğu ve su içeriğinin yoğunluğunun yaklaşık 0,5 gram su/metreküp olduğu varsayımlarına dayanmaktadır. Bu ağırlığa rağmen, bulutlar çevresindeki havadan daha az yoğun oldukları için havada asılı kalabilirler.

Peki bu kadar ağır olan bulutlar, yerçekimini de hesaba kattığımız zaman nasıl olurda yere düşmezler? Tabiki de bununda açıklaması bilim insanları tarafından yapılmış ve birden fazla etken olduğu ileri sürülmüştür. Bunlardan birisi damla boyutudur. Bulut damlaları son derece küçüktür ve hava direncine tabi olurlar. Daha büyük yağmur damlalarına kıyasla daha yavaş düşerler, bu da onların havada asılı kalmalarına yardımcı olur. Bir diğer sebebi ise, bulutların boşlukta kalacak kadar hafif olmalarıdır. Bulutlar çevresindeki havadan daha az yoğundur. Sıcak hava yükselir ve bulutu destekleyen yukarı akımlar oluşturur; bu da yerçekimine karşı koyar ve böylece tonlarca ağırlıkta olan bulutlar üstümüzde süzülmeye devam ederler. Dinamik süreçlerinde işin içine girmesi bulutların gökyüzünde süzülmelerini sağlar. Bulutlar içindeki buharlaşma ve yoğunlaşma sürekli olarak yapılarını ve yoğunluklarını değiştirdiği için havada asılı kalmalarını sağlar.

Peki üzerimize düşmeden, gece gündüz demeden, tepemizde süzülen bulutlar nasıl oluyorda bazen bize çok yakın bazen de çok uzakta gözüküyorlar? Akla ilk başta yerçekimi gelsede aslında bunun sebebi rüzgar akımlarıdır. Rüzgarların hızları, yükseklikleri ve yoğunluğu gibi çeşitli mekanizmaları, bulutların yüksekliklerini etkilemektedir. Örneğin, dikey hava hareketi sayesinde termal ısınmanın neden olduğu yukarı akımlar bulutları daha yükseğe kaldırabilirken, aşağı akımlar onları alçaltabilir. Ayrıca, farklı yüksekliklerdeki rüzgar hızları ve yönleri kesintiye neden olabilir ve bu da bulut oluşumunu ve yüksekliğini etkiler.

Yüksek ve alçak basınç sistemleriyle ilişkili rüzgarlar da bulut yüksekliklerini belirleyebilir. Örneğin, yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru esen rüzgarlar bulutları yükseltebilir veya dağıtabilir. Küresel elektrik akımları da bulutların yüksekliklerine etki eder. Atmosferdeki elektrik, bulut tabanı yüksekliğini etkileyebilir ve elektrik akımı yoğunluğundaki değişiklikler bulut yüksekliğinde kaymalara neden olabilir.