BİR İSVEÇ BALADI: HERR MANNELİG

Herr Mannelig'i görmeden önce mutlu mesut yaşadığını varsaydığımız bu dişi dağ trolünü insan olma isteğiyle boğan şey aşk mıdır acaba?

Enteresan bir hikayesi olan Herr Mannelig baladının herhangi bir versiyonu bir şekilde karşınıza çıkmış olabilir. En çok bilinen iki uyarlaması biri başlıca senfonik metal türünden şarkılar çıkaran Haggard grubunun Eppur Si Muevo albümünde yer alıyor. Bir diğer versiyon ise İsveçli bir folk rock grubu olan Garmarna'nın Guds Speleman albümünde karşımıza çıkıyor. Bir İsveç halk şarkısı olan Her Mannelig'in öyküsü ana hatlarıyla dişi bir dağ trolünün bir Herr Mannelig adlı şövalyeye evlilik teklif etmesinden oluşur.

Dağ trolü insan olabilmek için Herr Mannelig' e evlenme teklif eder ve ona vereceği zenginlikleri sayarak şövalyenin aklını çelmeye çalışır. Orta Çağ baladı özelliği taşıyan bu parçada dönemin atmosferine bakıldığı zaman troller büyük, ürkütücü ve insansı yaratıklar olarak tasvir edilirler ve insanları dağlara kaçırdıkları ve zorla hapsettikleri söylenir. Parçada her ne kadar dişi dağ trolünün aşkına sempatiyle yaklaşmayı istesek de parçanın sözlerinde dişi dağ trolünden kötücül bir hava seziliyor, dişi dağ trolünün şövalyeye zenginlikleri teklif ederken ''kaba ve aldatıcı bir ses'' kullandığını görüyoruz. Parça ilk olarak 1877'de yayınlandığında sadece yedi dizeden meydana geliyordu ve bu dizeler yalnızca dişi dağ trolünün bakış açısından yazılmıştı. Parçanın sonraki versiyonlarında eklenmeler yapılmış ve Her Mannelig'in bakış açısından da dizeler yazılmış. Herr Mannelig'in bakış açısından yazılan dizelere baktığımızda onun için bu evlenme teklifini ilk reddediş nedeni olarak dişi dağ trolünün Hristiyan olmaması göze çarpıyor. Sonradan dişi dağ trolünü aynı zamanda şeytanın tohumu olduğu için reddeden Herr Mannelig'in ilk sözlerine baktığımız zaman dişi dağ trolü Hristiyan bir kadın olsaydı verdiği tüm hediyeleri kabul edecekmiş gibi görünüyor. Sonradan eklenen bir dize de dişi dağ trolünün bu reddedilmeye olan tavrını tasvir ediyor. Yakışıklı şövalyeye sahip olsaydı azabı sona erecek olan dişi dağ trolü yüreğinin verdiği acıyla yaşadığı yere kapanır. Ağlamasıyla dağları taşları sarsar ama hiçbir şekilde göz yaşları dinmez.

 

Peki Herr Mannelig'i görmeden önce mutlu mesut yaşadığını varsaydığımız bu dişi dağ trolünü insan olma isteğiyle boğan şey aşk mıdır acaba?