Dünden Bugüne Kartpostallar

Nermin Hanım 1965 yılında Fatih’teki kız kardeşine gönderdiği Amsterdam manzaralı güzel bir kartın arkasına böyle yazmıştı. O günden beri kartpostalların hayatımızdaki konumu oldukça değişti. Tıpkı ilk ortaya çıkışlarından o güne kadar değiştiği gibi.

Kartpostallar 1800'lerden beri hayatımızdalar. Yaklaşık 200 yıllık bu yolculuğun sonunda hâlâ hayatta kalabilmelerini ise değişen zamana uyum sağlayan kullanım alanlarına borçlular. Önceleri teslimatın mesafesine göre düzenlenen ve alıcı tarafından ödenen posta ücretlerinin, ağırlığa göre fiyatlandırılması ve posta pulu kullanımıyla gönderici tarafından ödenir hale gelişi bu ince, kısa mesajlar iletmeye uygun, resimli kartları popüler kıldı. Kartpostalların atası olarak nitelendirilebilecek resim baskılı zarfların ardından, 1869’da ilk kartpostalı basan ülke Avusturya oldu. Kısa mesajları ucuza iletmenin bir yolu olarak kartpostalların Avrupa’da hızlıca yaygınlaşmasını, 1871’de Kanada ve 1873’te ABD takip etti.

İlk kartlar savaş temalı görseller içeren ulusal kartlardı. Daha sonra reklam içeren kartlar da kullanıma sunuldu. Baskı tekniklerindeki gelişmeyle orantılı olarak birçok farklı çeşitte ve çok daha kaliteli kartlar basılmaya başlandı. Özel günler için üretilen, yakın zamanda yaşanmış afetleri tasvir eden, ulusal bayramları kutlayan veya manzara resimli çeşitli kartlar piyasaya sürüldü. Bir yandan tarihçiler ve araştırmacılar için oldukça önem taşıyan bu kartpostallar, gönderiminde önden ödeme yöntemi olarak kullanılan pullarla birlikte, koleksiyonculuğun da bir numaralı gözdesi haline geldi. Özellikle şehirlerin ve ülkelerin simgelerini gösteren kartlar hediyelik olarak yaygınlık kazandı. Seyahate gidilen yerlerden sevdiklerine kısa mesajlarla ve iyi dileklerle kartpostal yollamak gezilerden geriye güzel hatıralar bırakmanın hoş bir yolu oldu. Bugün hâlâ şehirlerin turistik noktalarında çeşit çeşit kartpostallar satılır. Bu kartları posta yoluyla göndermek eskisi kadar revaçta olmasa da gidilen şehirlerin güzel bir manzarasını koleksiyonuna hatıra olarak eklemek yaygın bir davranış.

Bununla birlikte artık kartpostallara ve koleksiyoncularına yeni bir yol da açıldı. En basit şekilde mektup arkadaşlığı kavramının kartpostala indirgenmiş hali diyebileceğimiz Postcrossing.

Postcrossing, üyelerinin birbirleriyle kartpostal değiş tokuş etmesini sağlayan bir internet sitesidir. 206 farklı ülkeden 805.568 aktif üyenin bulunduğu bu sayfayla dünyanın farklı yerlerindeki hiç tanımadığınız insanlardan kartpostallar alabilir ve gönderebilirsiniz. Kültürel etkileşimin nostaljik yollarından biri olan bu kart değişim uygulaması, kartpostal ve pul koleksiyonu oluşturmanıza, halihazırda olanı da büyütmenize yardımcı olabilir. Yazılan kısa mesajlarda göndericiler ülkelerinden, şehirlerinden, özel hayatlarındaki hoş bir olaydan veya küresel bir meseleden bahsedebilir, ilgi alanlarını paylaşabilirler.

Her zamanki gibi okuldan, işten eve döndüğünüzde veya sabah uyandığınızda, posta kutunuzda sıkıcı faturaların yanında, dünyanın öteki ucundan tıpkı sizin gibi kartpostal göndermeye ve almaya meraklı birinin sizin için seçtiği, arkasına da ülkesi, şehri, kendisi veya kültürü hakkında kısa bir mesaj yazdığı özel kartları almak emin olun yüzünüzde eşsiz bir gülümseme yaratacaktır!

Bir kutlama sevinciyle, gönderdiğim her kartın sonuna yazdığım gibi: Happy Postcrossing!

fotoğraflar: @postcardsandothers