En Şirin Semender: AKSOLOTL

Bir zamanlar Antik Aztek'de Xolotl adlı tanrının vücut bulmuş hali olduğu düşünülen bu kaplan semenderini bu kadar ilginç yapan şey nedir?

 

Aksolotllar, Ambystoma mexicanum, Ambystoma cinsine bağlı bir balık türüdür. Aksolotlları karada yaşayan diğer yetişkin amfibilerden ayıran özellikleri suda yaşamaları ve yavruyken sahip oldukları özelliklere yetişkinken de sahip olmalarıdır. Aksolotllar larvayken metamorfoz geçirmezler, bu nedenle yetişkinleri suda yaşar ve solungaçlara sahiptirler. Rejenerasyon ustaları olarak bilinen aksolotllar kaybettikleri uzuvlarını, ezilen omurgalarını ve hatta göz ve beyin kısımlarını kusursuz bir biçimde yeniden oluşturabilirler. Aksolotlların doğal habitatı Meksika Chalco Gölü'dür ve aynı zamanda Meksika'nın dağ göllerinde yaşarlar. Cins adı Ambystoma, tür adları ise Ambystoma mexicanum'dur. Antik Aztek halkı, bu büyülü semender balığının Xolotl adlı bir tanrının vücut bulmuş hali olduğuna inanıyorlardı.

Xolotl, Antik Aztek halkı tarafından canavarlığın tanrısı olarak bilinen kötücül bir tanrıydı ve görevi güneşi yer altının tehlikelerinden korumaktı. Birçok tasvire göre Xolotl köpek başlı bir tanrı olarak resmedilmiştir. Geri kalan tasvirlerde ise bazen iskelet, bazen de ucube bir canavar olarak karşımıza çıkıyor. Aksolotl kelimesi bir Aztek dili olan Nahuatl'dan geliyor ve bazı kaynaklarda ''su canavarı olarak'' çevrilse bile, Aksolotl kelimesi kabaca ''su köpeği'' olarak tercüme ediliyor. Bilim insanlarının araştırmalarına göre, ''neoteni'' olarak bilinen sürekli genç kalma durumunu, Aksolotlların ömürleri boyunca aynı habitatta yaşamalarıyla ilişkilendiriyor. Bu semenderleri en ilginç kılan özellikleri büyük ihtimalle sürekli bir rekabet içinde olmaları ve birbirlerini yiyor olmalarıdır.