Flört Şiddeti ve Israrlı Takip (Stalking)

Flört şiddeti, sevgililik ilişkisi içerisinde fiziksel, cinsel, psikolojik, sosyal ve dijital şiddet içeren davranışlarda bulunulmasıdır. Taraflardan birinin diğerine şiddet göstererek kişi üzerinde egemenlik kurması, onu kontrol etmesi ve diğer kişiye güç uygulamasıdır.

Israrlı takip, eski ya da hala birlikte olunan sevgili veya herhangi biri tarafından yoğun biçimde izlenmek ve takip edilmektir. Takip davranışı, korku uyandırmayı, gözdağı vermeyi ve güvensiz hissettirmeyi hedefler. Eski sevgilinin haber vermeden veya davet edilmeden eve, okula, kişinin bulunduğu mekana gelmesi, kişinin karşısına çıkması, sürekli hediye, çiçek vb. alması veya göndermesi, arkadaş çevresi aracılığıyla iletişim kurması ve kişi ile ilgili bilgi almaya çalışması ısrarlı takip davranışı örnekleridir.

Richard Lingg’e göre, ısrarlı takip (stalking) olarak tanımlanan haller taciz veya sarkıntılık hallerinin diğer bir ifade biçimidir ve taciz kavramı, ısrarlı takip kavramından daha geniş bir kavramdır. Çünkü taciz etme (harass) fiilinden söz edebilmek için, mağdurda esaslı bir biçimde duygusal ve fiziksel sıkıntılara yol açan, iki kez veya daha fazla tekrarlanması neticesinde devamlılık kastı açık bir şekilde ortaya konan eylemlerin, fail tarafından icra edilmesi zorunludur. Bu nedenle, harassment (taciz) kelimesinin günlük dildeki kullanımı ile hukuk literatüründeki kullanımı, stalking (ısrarlı takip) kavramına da karşılık gelmektedir. Başka bir deyişle, ısrarlı takip olarak nitelenen eylemler zinciri her halükarda sarkıntılık ve taciz eylemi olarak nitelenebilir. Fakat yapılan araştırmalar, ısrarlı takibe neden olayların başlı başına ayrı bir suç kapsamında bir bütün olarak ele alınması gerektiğini, bunun yapılmaması halinde, mağdura karşı işlenen eylemlerin, mahkemelerce bir birinden farklı taciz veya sarkıntılık eylemleri olarak ele alındığını, bu durumda verilen cezaların çok kısa süreli ve caydırıcılıktan uzak olduğunu, faillerin herhangi bir psikiyatrik değerlendirmeye, rehabilitasyona veya tedbire tabi tutulmadığını, bunun da bu suçun mağduru olan kadınları bu fiillere karşı korumasız bıraktığını ortaya koymuştur.

Flört Şiddeti Kendi İçinde 6 Konu Başlığı Altında İncelenebilir:

Fiziksel Şiddet: Kasıtlı olarak partnerin bedenine temas veya eşya kullanarak zarar vermeyi amaçlayan davranışlardır. Fiziksel güç kullanarak kişiye zarar vermek, partnere karşı istenmeyen davranışlarda bulunmak, çekiştirmek, sarsmak, tokat atmak, ısırmak gibi kişinin bedenine zarar verecek davranışlarda bulunmak fiziksel şiddet örnekleri arasında sayılmaktadır. Örnek; tokat atma, sarsma, itme, çekiştirme, tekme atma, ısırma, nesne fırlatma, bıçak veya silah çekme vb. davranışlar.

Duygusal/Sözel Şiddet: Partnerin korkmasını, suçlu hissetmesini ve özgüvenini zedelemeyi amaçlayan davranışlardır. Aşağılama/suçlama, yalnızlaştırma/mahrum bırakma ve tehdit etme/korkutma duygusal/sözel şiddet içeren eylemlerdir. Örnek; aşağılama, küfür ve/veya hakaret etme, tehdit etme, başkalarının yanında küçük düşürme, lakap takma, sırlarını ifşa etme, her türlü eylemde söz sahibi olmaya çalışma, manipüle etme, koruma/sevme bahaneleri kullanarak partnerin hayatını kontrol etmeye çalışma, kendine zarar vermek ile tehdit etme vb. davranışlar.

Cinsel Şiddet: Partnerin hayır’ı kabul etmemesi ve onay inşası kurarak cinsel her türlü eyleme zorlamayı amaçlayan davranışlardır. Örnek; kişiyi isteği olmadan cinsel ilişkiye zorlamak, partneri onay vermesi için zorlamak, taciz, tecavüz, kıyaslama, doğum kontrol yöntemlerini kısıtlama/kabul etmeme, cinsel birliktelik sırasında ve/veya sonrasında küçümseyici söylemlerde bulunma, partner reddettiği zaman suçlu hissettirme gibi durumlar cinsel şiddete örnek olarak verilmektedir.

Sosyal Şiddet: Partnerin sosyal ilişkilerini kısıtlamayı, kontrol etmeyi ve partneri yalnızlaştırmayı amaçlayan davranışlardır. Örnek; Partnerin özel hayatına ve hayatındaki kişilere karşı kötü içerikli yorumlar yapmak, kısıtlamak ve yalnızlaştırıp bulunduğu ortamlardan partnerin onayı olmadan tehdit ile uzaklaştırma, engelleme ve mesafe koymasını sağlamaya çalışmak sosyal şiddet örneklerindendir.

Sanal Şiddet: Partnerin kullandığı teknolojik aletleri ve sosyal medya platformlarını, kuşku ve güvensizlik duyguları ile kontrol etmeyi amaçlayan davranışlardır. Örnek; Sürekli aramak veya mesaj atmak, kişinin özel sosyal medya hesaplarının şifrelerini zorla istemek, sosyal medyada (internet ortamında) kişinin özel fotoğraflarını izni dahilinde olmadan paylaşmak, partnerin şahsi telefonunu izni olmadan karıştırmak, sosyal medya hesaplarının şifrelerini isteme, sosyal medyadaki arkadaşlara karışma, sildirme, engelletme, partnerin şahsi hesapları üzerinden hakaret ve tehdit içerikli mesajlar atmak/paylaşmak, cinsel içerikli mesajlar paylaşmak veya kişiden zorla cinsel içerikli fotoğraflar istemek, bulunan yerlerden fotoğraf veya konum istemek gibi davranışlar sanal şiddet örneklerindendir.

Israrlı Takip (Stalking/Musallat Olma): Devam eden veya biten bir ilişkiden sonra partneri devamlı olarak takip etme, partneri korkutmayı ve güvensiz hissettirmeyi amaçlayan davranışlardır. Fiziksel veya sanal yolları kullanarak takip etmek, hayır’ı kabul etmemek, kişinin özel hayatına ve alanına saldırmak, ısrarlı ve korku yaratacak takipte bulunmak örnek olarak verilmektedir.

Şiddet/istismar tehlikesi altındayken, bunlara maruz kaldığınızda nereye ve nasıl başvuracağınız konusunda yardım ve destek almak istiyorsanız aşağıdaki kurum ve kuruluşlar ile iletişime geçebilirsiniz.

Polis Merkezleri: Alo 155 Polis İmdat

Jandarma Karakolları: Alo 156 Jandarma İmdat

Cumhuriyet Başsavcılığı

Aile, Kadın, Çocuk ve Engelli Sosyal Hizmet Danışma Hattı: Alo 183

ŞÖNİM (Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi)

Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri: (0312) 705 40 00

Kadın Sığınma Evleri: 0507 37 60

Barolar

Gelincik Merkezi (444 43 06)

Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı: 0533 408 19 90

Mor Salkım Derneği: 0531 033 88 44

Kadın Dayanışma Vakfı – Kadın Danışma Merkezi: 0312 432 07 82

Ankara Büyükşehir Belediyesi Kadın Danışma Merkezi: 0312 507 24 27

Çankaya Belediyesi Kadın Danışma Merkezi: 0312 458 89 00

Keçiören Belediyesi Kadın Danışma Merkezi: 0312 359 33 22

Yenimahalle Belediyesi Kadın Danışma Merkezi: 0312 332 08 71

KAMER: 0530 664 44 10

Kadın Dayanışma Vakfı: 0312 430 40 05

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu: 0212 912 42 43

Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı: 0212 656 96 96 ve 0549 656 96 96

Belediyelerin Kadın Danışma Merkezleri

Çevremde Böyle Bir Duruma Şahit Oldum, Ne Yapmalıyım?

Bir arkadaşınızın partneriyle ilişkisinde flört şiddetine maruz kaldığını gözlemlemiş ya da şahit olmuş olabilirsiniz. Bu konu hakkında ne yapacağınızı bilmiyor olabilirsiniz veya bu konuda fikrimi söylersem karşı taraftan alacağınız bu konunun sizi ilgilendirmeyeceği, sorunun onların kendi aralarında olduğuna dair cümleler duymaktan kaçınıyor olabilirsiniz. Ayrıca kendi içinizde de bu beni ilgilendirmez diye de düşünüyor olabilirsiniz. Bu yüzden de ne yapacağınızı bilemiyor olabilirsiniz. Bu konuda bizim size önerilerimiz şöyle:

Arkadaşınızın yaşadığı şiddete müdahale etmeniz ve bu şiddete karşı ona destek olmanız çok önemli. Arkadaşınızla gözlemlerinizi ya da şahit olduğunuz şiddet durumunu konuşmayı deneyiniz. Ona nasıl hissettiğini sorup, onu anlamaya çalışınız. Yargılamadan ve suçlamadan dinlemek çok önemlidir. Anlayışınız ve desteğiniz sayesinde yalnız olmadığını hissedecek ve sizden güç alacaktır.

Arkadaşınızın başvurabileceği, destek alabileceği yerlerle ilgili bilgi verebilirsiniz. Örneğin; sivil toplum kuruluşları, baroların kadın hakları merkezleri ve belediyelerin kadın dayanışma merkezleri gibi.

Şiddet türlerini anlamasını, fark etmesini sağlayabilirsiniz ve bu konuda bildiklerinizi arkadaşlarınızla paylaşabilirsin.

Arkadaşınızın yaşadıklarına saygı duymanız onu yargılamamanız çok önemli. İlişkisini ya da partneriyle iletişimini ne zaman bitireceğini sadece kendisi karar verebilir. Siz ona sadece destek olmalısınız.

Kaynak: Kız Başına Flört Şiddet Rehberi

Boğaziçi Üniversitesi Cinsel Tacizi Önleme Kurulu

Kadına Yönelik Şiddetin Bir Türü Olarak, Israrlı Takip (Stalking) Kavramı ve Suçu, Dr. Recep DOĞAN, Ankara Barosu