İş Bulamıyor Musunuz? Nedeni Bu Olabilir

"Yaptığın işi sev ve sevdiğin şeyi yap"

İşsizlik günümüzde genç yaşlı demeden herkesin büyük bir problemi olarak göze çarpmaktadır. Bunun en büyük nedeni ise artan nüfus ve bu artışla ülkelerin karşılayamadıkları yüksek istihdam oranları gelmektedir. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 2025 Trendleri makalesine göre işsizlik oranları dünya genelinde %6 civarlarındayken, gençler arasında ise %13 oranlarına varan yüksek bir skalada seyrettiği görülmektedir. Bu oranı 8 milyar insan nüfusuna vurduğumuz zaman 500 milyona yakın insanın işsizlik sorunuyla boğuştuğu, bu oranın 60 milyonunu ise 18-30 yaş arası gençlerin oluşturduğunu görebiliyoruz. Günümüzde yüksek tahsil seviyesine sahip iş arayan adaylar bile istedikleri işi bulamamakta ve bu yukarıda sözünü geçirdiğimiz işsizlik oranının içerisinde kendilerini bulmaktadırlar. Sizler de işsizler ordusu ve işsizlik okyanusu gibi tabirleri duymuşsunuzdur. Bu yakıştırmaların ana sebeplerinin yukarıda sunduğumuz rakamlardan geldiğini şimdi daha da iyi anlayabiliyoruz. İş arama sürecine giren her birey, ilk adımın öz geçmiş oluşturmak olduğunu bilirler. Günümüzde, nüfusun geldiği nokta ve zamanın faydalı kullanılması açısından düzgün ve görünür öz geçmişler oluşturmak iş bulma konusunda mihenk taşı derecesinde bir öneme sahiptir. Birçok şirketin ve insan kaynakları departmanlarının artık tek tek öz geçmişleri incelemek yerine öz geçmişlerinizi bir sistemden geçirdiklerini ve dakikalar içinde o işe uygun olup olmadığınızı karar verdiklerini biliyor muydunuz? Evet yanlış duymadınız. Günümüzde şirketlerin %70’e varanı bu sistemleri kullanmayı tercih etmekte ve çok az yetkili öz geçmişinizi baştan aşağı okumayı tercih etmektedir. Eğer bu sistemlerden ilk kez haberdar oluyorsanız merak etmeyin yalnız değilsiniz. Peki nedir bu aday takip sistemi? Gelin hep birlikte bir göz atalım. 

Aday Takip Sistemi 

En yalın haliyle aday takip Sistemi (ATS), işverenlerin iş ilanlarına gelen çok sayıda başvuruyu işlemek için kullandıkları bir yazılım olarak görülebilir. Bu sistemin birçok yararı bulunmaktadır. Bunlar; zamandan tasarruf etmek, verilerin düzenli kalması ve her öz geçmişi manuel olarak okumak zorunda kalmadan en nitelikli adayları hızla belirlemelerine yardımcı olmaktır. Günümüzde bu faydalardan yararlanmak isteyen çoğu şirket, bu süreci yönetmeye yardımcı olması için bir başvuru takip sistemini tercih ediyor. Peki bu sistemi insan kaynakları çalışanları nasıl kullanıyorlar? Birçok iş arayan, çevrim içi başvuru yaptıklarında öz geçmişlerinin doğrudan bir işe alım uzmanına gitmediğinin farkında bile değiller. Yaptığınız başvurularda bilgileriniz ve öz geçmişiniz çoğu zaman bir ATS veri tabanında saklanıyor. İşe alım uzmanları daha sonra anahtar kelimeler kullanarak bu veri tabanında öz geçmişleri arıyor ve uygun adayları belirlemede veya uygun olmayanları elemede hız kazanıyorlar. Peki bu ne anlama geliyor? İş arayan adaylar yüksek niteliklere sahip olsalar bile, öz geçmişleri doğru anahtar kelimeleri içermediği veya eksik olduğu için doğrudan insan kaynakları uzmanları tarafından elenebileceklerine veya hiç görünmeyebilecekleri anlamı taşımaktadır. Bu durumun önüne geçmek için öz geçmişlerinizi bu sistemlere adapte olabilecek şekilde tasarlamalısınız. 


ATS’ye Uygun Bir Öz geçmiş Nasıl Olmalı? 

Yukarıda bahsettiğimiz sistemlere uygun öz geçmişler oluştururken en önemli hususların başında okunaklı ve imla kurallarına uygunluk gelirken, gereksiz bilgilerden arındırılmış, kişiyi iyi derecede tanıtan yazılarda bir diğer önemli başlıklardandır. Yaşadığınız şehir, mail adresiniz ve varsa eğer LinkedIn profilinizi eklemeyi kesinlikle unutmayın.LinkedIn size daha kurumsal bir izlenim verecek ve bağlantılarınızın onayladığı yetenekleriniz doğrultusunda ön plana çıkabiliyor olacaksınız. Öz geçmiş şablonunuzu oluştururken sade ve yalın bir stili seçin. Times New Roman yazı stili uygun bir seçim olacaktır. Grafiklerden ve renkli tasarımlardan olabildiğince uzak durmaya çalışın. Günümüzde ATS’lere uygun öz geçmişler oluştururken her başvurulan pozisyon için ayrı öz geçmiş oluşturmak yararlı olabilecek bir diğer husustur. İş ilanında ve tanımında geçen anahtar kelimelerin başvurduğunuz özgeçmişinizin içinde olduğuna emin olun. Örneğin: “İstanbul lokasyonlu, deneyimli, finans mühendisi aranıyor” bu ilana başvuran bir öz geçmişin içinde “İstanbul”, “finans”, “deneyimli”, “mühendis” gibi kavramların geçmesi o özgeçmişi sistemde yüksek eşleşme oranı sağlamasına olanak tanıyarak ön plana çıkaracaktır. Tabi bu aday takip sistemlerinin hepsinin aynı doğrultuda çalışmadığının ve çok daha detaylı olanlarının olduğunu hatırlatmakta fayda da var. ATS’ye uyumlu olmak için yetenek havuzunuza da oldukça dikkat edin. İstisnai durumlar hariç özgeçmişinizin 2 sayfadan fazla olmaması için gayret gösterin. Genel olarak bu sistemlere uyumlu özgeçmişler şu sırayla yazılması faydalı olacaktır. İsim, unvan, iletişim ve lokasyon bilgileri, kısa bir hakkımda yazısı, deneyimler, eğitim bilgileri, varsa yabancı dil ve diğer sertifikalar, yetenekler. Öz geçmişlerinize medeni hal, kan grubu, hobiler gibi bilgileri yazmaktan itinayla uzak durmaya çalışın. Deneyimlerinizi yazarken kronolojik sırayı izleyin ve işin tanımını okunaklı bir özet şeklinde yazın. Eğer tüm bunları yaptıysanız, öz geçmişiniz ATS’ler için uygun bir kıvama gelmeye başlamış demektir. 

Sizi Öne Çıkaracak Tüyolar 

İş aramak ve işsizlik zorlu bir süreç. Günümüzde ne yazık ki hakkınız olan ücretleri almanızda bir o kadar güç olacak. Kimi zaman kendinizi teklif edilen ücretleri beğenmeyerek yolunuza farklı iş ilanlarıyla devam ederken bulacaksınız. Bu sürece başlamadan önce yukarıda bahsettiğimiz türde bir öz geçmiş hazırlayın ve sabırlı bir şekilde başvuru süreçlerinize başlayın. Bunu yaparken özel şirketlere veya onların insan kaynakları departmanlarına mail atmaktan da geri durmayın. Mail atarken şirketlere özel bir ön yazı da ekleyin. Ön yazılar ise kendinizi kısa şekilde tanıtan, direkt yetkili merciye yazılan ve işe olan ilginizi yansıtan mektuplardır. Burada öz geçmişinizde yazamayacağınız bilgileri ve istekleri belirtebilirsiniz. Ön yazı mektubu ile başvurulan işlerin daha fazla geri dönüş aldığı ve adayları mülakatlara çağırttığı da bir gerçek. Bunların yanı sıra alanınız ile alakalı sertifikalar almayı da ihmal etmeyin.  Son olarak binlerce adayın arasından sıyrılmaya çalışarak ön plana çıkmaya çalıştığınız bu süreçte sabırlı olmanın ve vazgeçmemenin önemli bir kıstas olduğunu unutmayın. 

Sonuç 

İş arayan adaylardan biriyseniz ve olumlu geri dönüşler alamıyorsanız. Sebebi yukarıda bahsettiğimiz özelliklere sahip olmayan bir öz geçmişe sahip oluyor oluşunuz olabilir. Direktifleri izleyerek sizde kendinize uygun bir öz geçmiş hazırlayın ve olumlu geri dönüşler alamıyorsanız kariyerinizi içeren öz geçmişinizi düzenlemek adına gerekirse profesyonel bir destek de alabileceğinizi unutmayın. Kendinize inanmaya devam edin, kaliteli ve özgün bir öz geçmişin ardından hızlı bir şekilde geri dönüşler sizler de alacaksınız.  

Kaynaklar 

International Labour Organization,World Employment and Social Outlook Trends 2025

University of Central Missouri, Career and Life Design, Guide to ATS