İstanbul Arkeoloji Müzesi

Neoklasizmin Örneği: İstanbul Arkeoloji Müzeleri

İstanbul Arkeoloji Müzesi, farklı kültürlerden eselerin olduğu dünyanın en büyük müzelerinden birisidir. 19. yüzyılda Mehmed Esat Safvet Paşa tarafından Müze-i Hümayun adıyla 1869 yılında kurulmuştur. 13 Haziran 1891 yılında ise müzenin tamamı inşa edilip ziyarete açılmıştır. Müzenin içerisinde Balkanlar'dan , Anadolu'dan, Arap Yarımadası'ndan ve dünyanın birçok yerinden sayısız eserler yer almaktadır. Müze üç birimden oluşmaktadır. Birincisi arkeoloji müzesi, ikincisi eski şark eserleri müzesi ve üçüncü bina ise çinili köşk müzesidir.

Arkeoloji Müzesinin tarihine baktığımızda Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne miras kalmış bir müzedir. Arkeoloji Müzeleri Türkiye'nin ilk müzecilik anlayışının oluşmasında yer almaktadır. Osmanlı'da tarhi eserlerin toplanması Fatih Sultan Mehmed döneminde başlamış olup ileriki dönemlerde de devam etmiştir. Tam olarak düzenli bir şekilde müzeciliğin orta çıkışı 1869 yılında Müze-i Hümayun yani İmparatorluk Müzesi olarak kuruluşuna denk gelir. Mehmed Esad Safvet Paşa, müzenin yapmınından değerleri eserlerin kazandırılması konusunda bire bir ilginlenmiştir. Edward Goold'un ise müze müdürü olarak atanmasından rol oynamıştır. Aya İrini kilisesinin alanın yetersiz olması nedeniyle yeni bir inşaat yapılmasına karar verilmiştir. Ekonomik nedenlerden dolayı yeni bina inşaa edilemez fakat Fatih Sultan Mehmed döneminde yaptırılmış olan Çinili Köşk müzeye dönüştürülür.

Çinili Köşk 1880 yılında restore edilerek açılmıştır. Arkeoloji Müzeleri içerisinde en eski yapı Çinili Köşk'tür. Çinili Köşk II. Mehmed'in İstanbul'da yaptırdığı sivil mimari örenklerinden birisidir. 1881 yılında Osman Hamdi Bey müze müdürlüğüne atanmıştır. Osman Hamdi Bey döneminde Eski Şark Esleri'nin bugün içinde bulunduğu bina, II. Abdülhamid döneminde Sanayi-i Nefise Mektebi inşa ettirilmiştir. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nin temellerini oluşturacak olan ilk güzel sanatlar okuludur. Yunan, Roma ve Bizans eserleri Eski Şark Esleri Müze'sinde sergünlenmektedir. Osman Hamdi Bey kazı çalışmalarına katılmış ve orada bulunan eserleri müzeye kazandırmıştır. İskender Lahdi, Ağlayan Kadınlar Lahdi, Likya Lahdi, Tabnit Lahdi'nin olduğu Sayda Lahitleri gibi önemli eserlerin sergilenmesinde öncülük etmiştir. 13 Haziran Türkiye'de müzeciler günü olarak kutlanmaktadır. Arkeoloji Müzesi binasına 1903 yılınsa ve 1907 yıllarında ek binalar eklenerek müzenin günümüzdeki halini alması sağlanmıştır. 1969-1983 yılları arasında ek bir bina daha yapılmıştır.

İstanbul Arkeoloji Müzeleri mimari özelliklerine baktığımızda bir hayli ihtişamlı bir yapıyla karşı karşıya kalırız. Müzenin daha çok neo-klasik bir üslupla inşa edildiğini görürüz. Müzede Antik Yunan ve Antik Roma dönemine ait tarzın hakim olduğu görülmektedir. İstanbul Arkeoloji Müzeleri'ne gitmek isteyenler 1 gününü buraya ayırabilirler. müze oldukça büyüktür 1 veya birkaç gün müzeye gezmek için yetecektir. İstanbul Arkeoloji Müzeleri saat 09:00-17:00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. Müzekart burada geçerlidir.