Kokuların Etkisi
Aslında dünyadan göçüp giderken algıladığımız son şey koku.
Bazı kokular vardır; yıllar öncesine götürür sizi.
Bir şehre götürür, bir odaya bazen bir parka bazen de bir yola. Koku bu kadar güçlü mü sahiden? Yıllar önce kullandığınız bir parfümü, tekrar kokladığınızda bir anda o yıllar film şeridi gibi geçer gözünüzden. Normalde olsa sadece bir anımsama olarak geçecek bu film şeridi; kokuyla birlikte ruhumuzu, hissimizi ve bedenimizi de içine alır o an hissettiğimiz duyguları bile anımsatır bize. Kokuların bu kadar güçlü bir etkisinin olması su götürmez bir gerçek o halde.
Koku hafızasının bu kadar net olmasının bilimsel bazı nedenleri var elbette. Bedenimizdeki en kısa sinir koku siniridir, bundan dolayı koku hafızamız bu kadar net ve etkilidir. Diğer duyulara kıyasla koku alma duyusu doğrudan beynin derinliklerine ulaşır. Çünkü diğer tüm duyular öncelikle talamus adlı aktarma merkezine uğrar ve sonradan gerekli beyin bölgesine iletilir. Koku alma duyusu ise talamusa uğramadan, direkt koku alma soğanına gider. Diğer duyuların oluşturduğu sinyallerin beyindeki işlem merkezine koku duyusuna kıyasla daha uzakta olduğunu söyleyebiliriz.
Koku duyusuyla ilgili bazı ilginç bilgilerde mevcut; mesela öldükten sonra bedenimizi en geç terk eden duyu, koku duyusudur. Diğer tüm duyular tamamen kaybolsa bile insan koku almaya devam edebilir ölüm anında. Aslında dünyadan göçüp giderken algıladığımız son şey koku. Bu özelliği bile diğer duyulardan özgün kılıyor koku duyumuzu.
Diğer ilginç özelliği ise, koku hafızamınızın en uzun süreli hafızamız olmasıdır.
Duyu organları ile algılananlar, hafızaya kaydedilir. Gördükleriniz, tattıklarınız, dokunduklarınız, işittikleriniz ve kokladıklarınız hafızaya kaydedilir. 1 yıl sonra insanlar gördüklerinin %50’sini hatırlarken, kokladıklarının ise %65’ini hatırlar.
Bu kadar etkili ve doğrudan bizleri etkileyen bir duyunun günlük yaşamımızda da önemli rolleri olduğu epey açıktır. Kullandığımız parfüm, sevdiğimiz insanların kokusu, ders çalışırken bulunulan mekanın kokusu, kullanılan deterjanların,şampuanların kokusu birçok alanda maruz kaldığımız kokular. Aslında günlük hayatta kullanılan ya da maruz kaldığımız kokular hakkında detaylı bir araştırma yapılması gerektiğini düşünüyorum. Bu şekilde hayatımızı pozitif yönde doğrudan etkileyebilme ihtimalimiz olduça yüksek.