Olimpiyat Meşale Rölesi'nin Doğduğu Yer: Nazi Almanyası

Olimpiyat Meşale geleneğinin çıkış noktasına yolculuk.

Olimpiyat oyunlarının da giderek yaklaşmasıyla, olimpiyat meşalesinin günümüzdeki halini almasına bir göz atalım. Olimpiyatlar, kökeni Antik Yunanistan'a dayanan günümüzdeki modern halini 1896 yılında almış dört senede bir düzenlenen uluslararası bir spor etkinliğidir. Olimpiyatların simgesi olan ateş, Prometheus'un ateşi Zeus'tan çalıp insanlığa vermesini temsil eder. Günümüzde olimpiyat oyunlarının başından sonuna kadar yanan bu ateş ise Yunanlardan gelen antik geleneğin devam ettirilmesidir. Bugünkü haliyle kullanılan Olimpiyat meşalesinin tanıtılması ise 1928 yılında Amsterdam'da olmuştur. Antik dönemde ateş yakılmasına rağmen meşale rölesi yoktur, meşalenin yakılıp ülke ülke gezerek ev sahibi şehre gelmesi, 1936 yılında Berlin'de düzenlenen olimpiyat oyunlarına dayanmaktadır.

(Fotoğraf: German Federal Archives/CC BY-SA 3.0)

Günümüzde olimpiyat meşalesinin Olimpia'da yakılıp ev sahibi ülkenin önemli yerlerini sporcular tarafından elden ele gezdirilerek oyunların düzenleneceğe şehre getirilmesi 1936 yılında Berlin Oyunları'nın organizatörü olan Carl Diem sayesinde ortaya çıkmıştır. İlginçtir ki bu rölenin Nazi propagandası olarak kullanılması Adolf Hitler'e ait bir fikir değildir. Joseph Goebbels'ın olimpiyat oyunlarının Nazi Almanyası'nın tanıtımı için iyi bir araç olacağı fikriyle Hitler'i ikna etmesi sonucu Olimpiyat Meşale Rölesi ilk olarak 1936 Berlin Olimpiyat Oyunları'nda yapılmıştır. Bu rölenin Naziler tarafından propaganda aracı olarak kullanılması fikriyle ortaya çıktığı tarihçiler tarafından da kabul görmüştür. Sonuç olarak, bugün hâlâ devam eden Olimpiyat Meşale Rölesi aslında Nazi Almanyası'nın bir ürünüdür.