Pazarlamada Halkla İlişkiler Uygulaması: Algı Yönetimi
Organizasyonel Başarıda Algı Yönetiminin Rolü ve Etkisi
Bireylerin yaşantılarını şekillendiren en temel faaliyetlerden biri olan algı, çeşitli uyarıcıların duyu organlarıyla alımlanması, yorumlanması ve ardından uyarıcıya yönelik bir tepki geliştirilmesini ifade eden süreçtir. Bu süreçte kişisel deneyimler, inançlar, beklentiler, kültürel etkiler ve psikolojik faktörler rol oynar.
Algı yönetimi ise bir kişi veya grubun, belirli bir olay, durum ya da konu hakkındaki algılarını manipüle etmeye yönelik bir stratejidir. Birçok farklı nedenle kullanılabilecek bu stratejinin nihai hedefi, insanların nasıl düşündüğünü, hissettiğini veya kararlar aldığını etkilemek ve bakış açısını şekillendirmektir.
Pazarlamada Algı Kullanımı
Birçok alanda farklı yöntemlerle kullanılabilen algı yönetiminin en sık uygulandığı alanlardan biri pazarlamadır. Algılar, tüketicilerin satın alma davranışlarını doğrudan etkileme özelliği taşırlar. Bu yüzden markalar veya kurumlar, ürün veya hizmetlerinin hedef kitleleri tarafından nasıl algılandığını kontrol etmek amacıyla algı yönetimi stratejilerinden yararlanırlar. Başarılı bir algı yönetimi politikasının katkıları; sağlam bir marka imajı, hedef kitleyle güçlü bağlar, sadakat, yüksek pazar payı, rekabet avantajı şeklinde sıralanabilir. Bu kazanımların elde edilebilmesi için belirli adımların takip edilmesi ve doğru bir yöntem belirlenmesi gerekir.
Hedef kitleyi belirleme, algı yönetimi stratejisi oluşturulurken göz önünde bulundurulması gereken en önemli unsurlardandır. Etkili bir strateji için hedef kitlenin çok iyi analiz edilmesi, ihtiyaç ve beklentilerinin anlaşılması gerekir. Kitlenin demografik ve davranışsal özellikleri stratejinin temelini oluşturan ögelerdir.
Mesajın net ve tutarlı olması, dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli unsurdur. Algı oluşturmak amacıyla verilecek mesajın anlaşılır olması ve farklı platformlar üzerinden farklı şekillerde yayınlandığında tutarlılığını koruması gerekir.
Doğru iletişim kanallarını seçme, istenen hedef kitleye ulaşma ve mesajın yarattığı etki açısından belirleyicidir. Mesajın doğru kanallar aracılığıyla iletilmesi, kitlenin doğru şekilde yönlendirilmesine yardımcı olur.
Duygusal bağ kurma, kişilerin mesajları daha çok benimsemesi konusunda etkilidir. Mesajlar duygulara hitap ettiği noktada inanç ve bağlılık oluşur, böylece kişiler kendilerini mesajla özdeşleştirerek daha güçlü tepkiler verir.
Halkla İlişkilerin Rolü
Pazarlama stratejilerinin önemli bir parçası olan algı yönetimi stratejilerini oluşturma sorumluluğu, halkla ilişkiler profesyonellerine aittir. Halka ilişkiler, mesajların doğru hedef kitleye doğru stratejilerle ulaştırılmasını sağlar. Ayrıca kurum ve markaların kişilerin gözündeki imajını şekillendirir ve kontrol eder. Çağdaş anlamda halkla ilişkiler, kurumlar ile hedef kitleler arasındaki güçlü ilişkiler kurmaya odaklanır ve bu süreçleri stratejik bir şekilde yönetir. Hedef kitleyle yoğun etkileşimin ön planda olduğu bu anlayış, algı yönetiminin sorunsuz işlemesi noktasında kritik bir rol oynar. İyi ilişkiler, şeffaflık, güven ve geri bildirim sağlama gibi unsurlar, çağdaş halkla ilişkilerin temelini oluşturur ve algı yönetimi stratejilerinin başarısını doğrudan etkiler.
Algı yönetimi sürecinde olumlu bir imaj yaratılmasına yardımcı olan ilişki yönetiminin etkin bir şekilde yürütülebilmesi için John A. Ledingham ve Stephen D. Bruning, SMART Halka İlişkiler adını verdikleri beş adımlı bir yönetimsel çerçeve ortaya koymuşlardır.
- Scan (İnceleme): Hedef kitlenin bilgi, fikir, tutum ve davranış durumlarının mevcut durumunun belirlenmesinde olduğu kadar, organizasyon halkla ilişkilerin mevcut durumunu ve bu ilişkide yer alan iletişim şekillerini daha iyi anlamak için çevreyi gözlemlemektir.
- Map (Harita): İlişki seviyelerinin ve şartlarının özellikleriyle organizasyon misyonunu beraber taşıyan stratejik bir plan oluşturur; sembolik ve davranışsal ilişki stratejisi, taktikleri, amaçları ve hedeflerini oluşturur.
- Act (Faaliyet): Planın etkinliğini önceden değerlendirmek ve ihtiyaçları düzenlemek için stratejik planın alan testi/pilot çalışmayla bağlantı kurmaktır.
- Rollout (Sunma): Önceden belirlenen hedef kitlenin daha geniş bir kitleyle stratejik planını düzenleyen uygulamadır.
- Track (İzleme): Nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin kullanımıyla, hedef kitlenin algıları ve davranışlar üzerindeki aktivitelerin ve organizasyonel sponsorlukların etkisini izler. (Otay, F. (2014). İlişki algıları ve memnuniyet değerlendirmeleri: bir etkileşim araştırması. Selçuk İletişim, 1(4), 120-126.)
Sonuç olarak algı yönetimi, pazarlama stratejilerinin başarısı ve halkla ilişkilerin etkinliği açısından önemli bir rol oynar. Uygun stratejiler oluşturularak hedef kitleyle sürdürülebilir bağlar kurularak kurum veya markanın imajı güçlendirilebilir. Böylece organizasyonlar, pazarlama hedeflerine ulaşma konusunda avantaj elde ederek başarılarını artırabilir.