Psikoz Nedir? Genetik Faktör İle İlişkisi

Psikoz, kişinin gerçekçilikten ayrılma halidir. Yani gerçeklikten kopma durumudur. Bu durumda birey, çevresinde olup bitenleri normal şekilde algılayamaz. Düşünceler, duygular ve davranışlar gerçeğe uygun olmayabilir.

Psikoz Belirtileri:

Sapkın düşünceler (hezeyanlar): Gerçekte olmayan şeylere inanmak (örneğin, birinin ona zarar vereceğini düşünmek).

Halüsinasyonlar: Var olmayan şeyleri görmek, duymak veya hissetmek.

Düşünce bozukluğu: Konudan konuya atlama, mantıksız veya anlaşılmaz konuşmalar.

Davranış değişiklikleri: Uygunsuz, garip veya toplumsal normlara aykırı davranışlar.

Duygusal belirtiler: Katı yüz ifadesi veya uygun olmayan duygusal tepkiler.

İşlevsellikte bozulma: Günlük yaşamda iş, okul veya sosyal ilişkilerde ciddi zorluklar yaşama.

Psikoz tek başına bir hastalık değildir; şizofreni, bipolar bozukluk, ağır depresyon gibi durumların parçası olarak ortaya çıkabilir.

Psikozun kesin kaynağı net değildir, ancak genetik unsurların büyük bir rolü olduğu bilinmektedir. Yine de genetik tek başına yeterli değildir; çevresel koşullar ve yaşantılarla birlikte hastalığın gelişmesine katkı sağlar.

Genetik Nedenlerle İlişkisi:

Aile hikayesi: Ailesinde şizofreni, bipolar bozukluk veya psikotik atak öyküsü olanlarda psikoz riski daha yüksektir.

İkiz çalışmaları: Tek yumurta ikizlerinden birinde psikoz varsa, diğerinde görülme olasılığı daha fazladır.

Gen mutasyonları: Beyinde dopamin ve glutamat gibi nörotransmitterleri etkileyen bazı gen değişiklikleri psikoz riskini artırabilir.

Çok faktörlü kalıtım: Psikoz tek bir genin etkisiyle değil, birçok genin küçük katkılarının birleşmesiyle ortaya çıkar.

Özetle, genetik yatkınlık bir zemin hazırlar, ancak stres, travma veya madde kullanımı gibi dış faktörler süreci tetikleyebilir.