Seslerden Rahatsızlık Duymak: Mizofoni Nedir?

Hepimiz mutlaka aynı masada yemek yediğimiz insanların ağız şapırdatmasından rahatsızlık duymuşuzdur. Bu durum bazı insanlara bir hastalık boyutuna ulaşabiliyor. Gelin birlikte mizofoni hastalığını öğrenelim.

Misophonia (mizofoni), bazı insanlarda çeşitli basit sesler nedeniyle duygusal tepki ve rahatsızlık gibi durumların meydana gelmesi olarak tanımlanır. Latince “misos (nefret)” ve “phone (ses)” kelimelerinden oluşan bu terim, kısaca sesten nefret etme olarak tanımlanabilir. 2001 yılında Jastreboff ve arkadaşları tarafından geliştirilmiş olan bu terim, bazı kaynaklarda "Selective Sound Sensitivity Syndrome" yani "4S" olarak da geçmektedir.

Mizofoni hastalığına sahip insanlar, belli seslerden rahatsızlık duyar ve bunun karşısında nefret etme, iğrenme, öfke veya korku gibi negatif duyguları açığa çıkarırlar. Bu sesler; yemek yeme, nefes alma, konuşma, yürüme, gülme, horlama, hapşırma, esneme gibi aslında sıradan olan seslerdir.

Mizofoni sebebiyle oluşan temel belirti, bazı seslere karşı bireylerde meydana gelen öfke gibi aşırı ve gerçek dışı tepkilerdir. Oluşan bu tepkinin şiddeti, kişiden kişiye ve etkilendikleri ses türüne göre farklılık gösterebiliyor. Mizofoni hastalığı ile sesin şiddeti arasında bir ilişki yoktur. Yani mizofoniye sahip kişiler yüksek sesli bir müzikten rahatsız olmayabilir. Bazı insanlar sese maruz kaldıktan sonra sadece rahatsızlık ve huzursuzluk yaşarken bazıları ise tamamen kontrolünü kaybederek öfkeden gözü dönmüş bir hale gelebiliyor. 

Bu insanlar seslere verdikleri tepkinin normalden oldukça şiddetli olduğunun farkındadırlar ancak seslerden duydukları rahatsızlık kontrolü kaybetmelerinde önemli rol oynar ve bundan dolayı bu davranışlarını yönetemez hale gelirler.

Mizofoni hastalarının normal insanlara göre hafif ve sıradan gelen seslere karşı rahatsızlık hissetmeler, günlük yaşantılarını, sosyal hayatlarını ve insan ilişkilerini de ciddi anlamda etkiler. Yine bu insanlar diğer insanların çıkardıkları seslerden aşırı kaygı duyduklarından dolayı kendilerini izole ederek içe kapanık bir hale gelebiliyorlar. Öfkelerini dışa vurmaktan endişe duydukları için bazı ortamlara girmekten çekinebiliyorlar. Bu durum maalesef hayat kalitelerini oldukça düşürüyor.

Bu hastalığa neyin sebep olduğu ile ilgili net bulgular bulunmamaktadır. Yapılan araştırmalar neticesinde mizofoninin çoğunlukla çocukluk ve ergenlik çağında görüldüğünü söylenebilir.

Her yaşta ortaya çıkabilen bu hastalık hem erkek hem de kadınlarda ortaya çıkabiliyor. Belirtilerin başlangıcı genellikle çocukluk çağının son dönemleri veya erken ergenlik dönemlerinde meydana geliyor. Hastalarda genellikle ilk atağın tetiklenmesine neden olan tek bir ses bulunuyor fakat zaman içerisinde başka bazı sesler de tetikleyiciler arasında eklenebiliyor.