Sosyalizm Ve Komünizm Düşüncesi Temelli Ayaklanmalar

Sosyalizm Ve Komünizm temelli 19.yüzyıl ayaklanmaları


Avrupa’da 19. Yüzyılda Sanayi devrimi ve Fransız ihtilali ışığında yayılmış olan sosyalist ve komünist düşünceler tarihte birçok olayın seyrini değiştirmiş önemli ideolojileridir. 

Önemsiz görülen işçi sınıfının haklarını ve yaşayış tarzını düzenlemeye amaçlayan bu ideolojiler gelişen dünya dengeleriyle daha farklı bir hale gelip bir rejim olmuştur. Bizler sosyalizm düşüncesinin 19. Yüzyıl etkilerini; çıkan isyan ve grevler sayesinde anlayabilmekteyiz. Belirtilen fikrilerin yansıması olan bu grevler sosyalizm ve komünizm düşüncesinin ütopik olmadığını bu düşünceyi hem gerçekleştirmek hem de benimsemek isteyen bir kesimin olduğunu kanıtlamaktadır. Bizler sosyalizmin bir ileri boyutu olarak da görülebilecek Komünizmin asıl etkilerini 20. Yüzyılda Bolşevik İhtilaliyle görmekteyiz. Komünizm düşüncesi ile kurulmuş olan Sovyetler Birliği bizlere Marx’ın düşüncelerinin temellendirilebilecek bir düşünce olduğunu kanıtlar şekildedir. 

Komünizm ve sosyalizm düşüncesinin tüm dünyada etkisinin artmasıyka özellikle 19.yüzyılda Avrupa merkezli ayaklanmalar gerçekleşmiştir.İngiltere’de işçi sorunlara karşı gösterilen ilk tepki Swing Riots adlı isyandır. Bu isyanın çıkmasının asıl sebebi uygulanan ağır vergiler ve buna karşılık düşürülen maaş ücretleridir. Bu eylem tarihsel bağlamda büyük bir sonuç ortaya koymasa da ekonomik sistemdeki haksızlıklara karşı verilen ilk ciddi toplumsal tepki olarak kabul edilmektedir. 

İngiltere Merkezli Ayaklanmalar:

İngiltere’de gerçekleşen eylemlerin tek sebebi ekonomik sebepler değildir. Ekonomik sebeplerin yanı sıra siyasi hayata var olan değişiklikler isyanların bir başka çıkış noktasıdır.Bu iki noktanın birlikte ortaya çıkardığı bir başka sonuç Birmingham şehrinde banker Thomas Attwood tarafından kurulan ve parlamento da işçi ve zanaatkârların da ön plana çıkmasına yarar sağlayan Birmingham siyasi birliğidir.

 Kurulan bu siyasi birlikle Parlamentoda işçi sorunları kendileri tarafından açıklanabilecek ve aynı zamanda daha da ön plana çıkacaktır.

Fakat Hükümet tarafından yapılan bu düzenlemeler yeterli olmamıştır. 1837-38 yıllarında ortaya çıkan Halkın Şartı adlı metin teklifi; ticaretin serbestleşmesine karşı çıkmak ve parlamentodaki haksızlıkları çözümlemek amacıyla yayınlanmıştır. Tüm İngiltere’de destek bulan hareketin üyeleri 1848 yılında taleplerini içeren dilekçeyi imzalayarak Avam Kamarası’na sunmuş; bu dilekçenin oluşturduğu siyasal hareketlilik sayesinde büyük kitlesel eylemler yapılmıştır. Dilekçe talebinin reddedilmesi üzerine genel grev örgütlemiş, askeri birliklerle hareketin etkisi kırılmaya çalışılmış, 1848’den sonra gücünü yitirmeye başlamıştır. Hareket açık bir programa sahip olmaması ve yönetim sorunları nedeniyle kalıcı olamamış ancak İngiltere’nin ve dünyanın işçi hareketleri arasında büyük yer tutmuştur. 

Fransa Merkezli Ayaklanmalar:

Fransa birçok sosyaliste ev sahipliği yapmıştır. Bu önemli fikir babalarından biri olan Sosyalist Robert Owen, zanaatkârların yararına olması amacıyla Emek borsasını kurmuştur. Emek borsasının ana amacı zanaatkârların birbirleriyle alışveriş yapmasını sağlamaktır.  Fakat bu sistem kısa süreli bir yarar sağlamıştır.

İşçi devrimlerinin bir başka önemli noktası de Fransa’nın iki önemli şehri olan Paris ve Lyon da gerçekleşmiştir. Bu iki önemli şehir zanaatkar ve işçi sınıfının yoğun olarak bulunduğu bir bölgedir. Bu bölgede çıkan ilk isyanın ana sebebi; Napolyon döneminde uygulanan giysi taban fiyatı uygulamasının Restorasyon döneminde uygulanmamasıdır. Fakat bu eylem kısa sürede bastırılmıştır.