Tarihin Asi Çocukları 'Beatnikler'

Aslında bu kuşağın tarihsel kökleri 1929 yılında yaşanan ekonomik buhran sonucunda, karın tokluğuna çalışan mevsimlik işçiler üzerine dayanmaktadır. Bu olay Beat kuşağının önemli esin kaynağı olmuştur. Demir raylarının inşası bitmesi üzerine trenlere kaçak olarak binen bu mevsimlik işçiler ancak o dönemlerde çiftliklerde çalışarak geçinebiliyorlardı. Hayatta kalmak için mücadele veren bu işçiler sürekli olarak hasat dönemlerine göre eyalet değiştirmek zorundaydılar. Beatniklerinde öyküleri bu amaçsız uzun yolculuklara dayanır.

Öncelikle 'beat' kelimesinin etimolojisine bakmakta fayda olduğunu düşünüyorum. 'Beat' sözcüğü ingilizce kökenli bir kelime olup 'uyuşmuş, başı boş, meteliksiz, yersiz yurtsuz, dışlanmış, uyumayan' anlamına gelse de, kelimenin bu kuşağı tanımlamak için kullanılması Jack Kerouac tarafından olmuştur. Kerouac kelimenin farklı bir anlamına 'beatific' yani ' kutsanmış, manevi güzelliği olan' anlamlarına dikkat çekmiştir.

Beatniklerin tam olarak ortaya çıkışı 1940'lı yıllarda Colombia Üniversitesi'nde bir grup genç, 1929 yılında yaşanan bu bunalımdan esinlenerek edebi bir topluluk oluşturmuş ve bu amaçsız yolculuklara çıkmaya başlamışlardır. Bu topluluğun öncüleri ise; Jack Kerouac ve Allen Ginsberg olarak kabul edilse de içlerinde Gary Snyder, William S. Burroughs, Neal Cassady, Gregory Corso, Philip Whalen, Lew Welch, Diana Di Prima, Lawrence Ferlinghetti, Joanne Kyger ve Peter Orlovky de bulunuyor.

Bu topluluk Amerika'nın her yerini otostopla gezerek, uyuşturucu kullanarak, caz dinleyerek, geceleri kitaplar okuyup dertleriyle hemhal olarak işe başlamışlar. Aynı zamanda savaşa, baskıya, faşizme karşı olan tutumları, doğu inanışlarına olan bağlılıkları ve Zen Budizmi öğretisi yeni bir düşünce sisteminin de doğuşunu beraber getirmiş. Peki bu kuşağın yollarda hayatlarını geçirip böyle bir yaşam tarzını benimsemekteki amacı ne olabilir ? Beatnikler için yol mefhumu bitmeyen sonsuz bir arayışın simgesi, Zen öğretisinin de bir parçası olarak karşımıza çıkıyor. Beatnikler bünyelerinde çok fazla sayıda üye bulundurmamasına rağmen savundukları alt-kültürden insanlar, ezilmişler, ve dışlanmış toplumlar (Afro-Amerikan) tarafından dikkat çekmeyi ve yeni bir kültür yaratmayı başarmışlardır. Sanat dünyasından baktığımızda farklı dallarda yeni yaratımlar oluştursalar da daha çok edebi alanda eser bırakmışlardır. Özellikle Jack Kerouac'ın Yolda romanı ve Allen Ginsberg'in Uluma İsimli şiir kitabı bu kuşağın en bilinen eserlerindendir.

Sanat dünyasına yeni bir soluk getiren bu kuşağın eserlerini felsefi açıdan değerlendirdiğimizde daha çok egzistansiyalizmden etkilendiğini görüyoruz. İki Dünya Savaşı arasındaki dönemde yaşanan kriz, buhran, ve kaostan etkilenen ve kitaplarında yabancılaşma, özgürleşme, bulantı kavramlarından bahseden; Albert Camus, J. Paul Sartre, Franz Kafka ve Friderich Nietzche gibi isimlerin eserlerinden yansımalar bulabiliriz. Beatnikler bunun yanı sıra kitaplarında geleneksel anlatı yapısı yerine kendine has bir biçim diliyle anlattıkları gerçek hikayeleri ve sıra dışı üslupları nedeniyle sansüre uğramıştır.

Bu mevcut düzene karşı yıkıcı-muhalif grup, edebiyatta olduğu kadar müzikte de yeni bir akım getirmiş, Bob Dylon, Pink Floyd, The Doors, The Beatles ve The Rolling Stones bu kuşağın içinde yer almıştır. Sadece müzik ve edebiyatla kalmayıp film yapımcıları, ressamlar, yayınevlerine kadar uzanan birçok alanda kendilerine yer edindiler ve bu bohem yapıyı tazelediler. Son olarak yazıyı Allen Ginsberg'in önemli eserlerinden biriyle Uluma'dan bir parçayla bitirelim:

''...

Ne biçim çimentodan ve alüminyumdan bir sfenkstir ki o,

Kafataslarını delmiş, beyinlerini ve düş güçlerini kemirmiştir?

Molok! Yalnızlık! Çirkeflik! Çirkinlik! Çöp tenekeleri ve kazanılmayan dolarlar!

Merdiven altında çığlık atan çocuklar' Ordularda hıçkıran çocuklar!

Parklarda ağlayan yaşlılar!

Molok! Molok! Molok! Karabasan! Molok! Aşksız Molok! Düşsel Molok! ...''