Aile İçi Şiddetin Özgüvene Etkileri

Öz güven kavramı, geçmişten bu yana üzerinde en çok çalışılan konulardan biri olmuştur. (Kaya ve Taştan, 2020) Öz güven bireyin herhangi bir işi veya aktiviteyi başarılı ve iyi bir şekilde yerine getirebileceğine olan inancıdır; yani bireyin kendi yetenek, duygu, düşünce ve davranışlarına güvenmesidir. (Yılmaz Sarkın, 2012) Aile içi şiddet ise aile üyelerinden birinin ailedeki bir diğer üyeye fiziksel, psikolojik ve sözel olarak zarar vermesidir. (Ünal 2005, Gürsoy ve Kocadaş 2012, Çiçek ve diğerleri 2021, Kılınç 2021, Soyuçok ve Yurdakal 2016) Kişiye istemediği şekilde davranmak ve onu bir şeylere zorlamak da şiddete girmektedir. Fiziksel şiddet bazen yaralanmaya, sakatlanmaya ve ölüme kadar gidebilmektir. (Dinçer ve Yüksel 2018, Yılmaz ve diğerleri 2022) Aile içi şiddet hem kadına hem de çocuğa yönelik yapılmaktadır. Kadına yönelik yapılan şiddet, dövme, tokat atma, tekmeleme, taciz ve tehdit olarak sıralanabilir. (Somunoğlu İkinci, 2014) Çocuğa yönelik olan şiddet ise dövme, azarlama ve ihmal olarak söylenebilir. (Mavili, 2014) Aile toplumun en önemli yapı taşlarında biridir. (Yılmaz Sarkın, 2012, Ateşoğlu 2023) Çocuk doğumunda ölümüne kadar ailesi tarafında büyütülür, eğitilir ve olgunlaştırılır. (Dursun 2018, Bilgin 2019) Öz güvenin temelleri de ilk olarak ailede atılır. Bu yüzden aile öz güvenin kazandırılmasında çok önemli bir yere sahiptir. Çocuğa yönelik şiddet günümüzde aile tarafından ve toplum tarafından terbiye adı altında ve disiplin etmek savunması ile meşrulaştırılmakta. (Babahanoğlu ve Özdemir, 2018) Ebeveynler çocuklarını istediği gibi yetiştirme hakkına sahip olduklarını düşünerek onları daha iyi yetiştirmek ve terbiye etmek için şiddet uygulamaktadırlar. (Mavili, 2014)

SONUÇ

Aile içi şiddete maruz kalan veya tanık olan çocuklar kendilerine güvenemez. Aile içinde şiddet görmüş çocuk saldırgan davranışlar gösterir ve sosyal uyumda düşüş yaşar bundan dolayı çocuk dışarıda arkadaşları tarafından bir dışlanmışlık yaşar. Yaşadığı dışlanma onun özgüveninin düşmesine neden olur. Çocuk ailede şiddete tanıklık etmiş ya da maruz kalmışsa ailesi içinde korkarak büyür. Kendini ifade etmekten, yanlışlar yapmaktan ve hatalar yapmaktan korkar; ailesi ona bunu aşılamıştır. Çocuk ailesinde bile kendini ifade edemediğinden okula başladığında veya yeni arkadaşlıklar kurmaya çalıştığında da kendini ifade edemez, utangaç yaklaşır ve özgüvensiz olduğu için yeni arkadaşlıklar kuramaz. Ailede gördüğü şiddet çocuğu içe dönük ve utangaç birisi haline getirmiştir. Böylece çocuğun özgüveni yavaş yavaş düşüş göstermiştir.

KAYNAKÇA

Babahanoğlu, R., Özdemir, S. G. (2016). Aile İçi Şiddetin Çocuk Üzerindeki Etkisi Konusunda Sosyal Hizmet ve Hukuk Fakültesi Öğrencilerinin Görüşlerinin İncelenmesi, HititÜniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 1067-1088.Kaya, N. ve Taştan, N. (2020). Özgüven üzerine bir derleme. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 297-321.Y. Sarkın, S. (2012). Çocuğa yönelik aile içi şiddetin ilköğretim 6. 7. ve 8. sınıf düzeyindeki öğrencilerin iletişim becerileri ve öz güven düzeylerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.Ateşoğlu, S. (2023). Aile içi şiddet. Social Science Development Journal, 8(37), 291-303. https://dxdoi.org/10.31567/ssd.898Mavili, A. (2014). Aile içi şiddetin boyutları. G, Dinçel (Ed.), Aile içi şiddet (s. 185-229). Elma Yayınevi.Dursun, E. (2018). Çocukluk çağında aile içerisinde şiddete maruz kalmış bireylerde öz güven ve öfke kontrol durumlarının incelenmesi. [Yayımlanmış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.S. İkinci, S. (2014). Toplumun kanayan yarası kadına yönelik aile içi şiddet kavramı ve yansımaları. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 13(2).Kılınç, G. (2021). Üniversite öğrencilerinin aile içi şiddete yönelik tutumları ile öfkeifade tarzı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.Gürsoy, M. ve Kocadaş, B. (2017). Sosyoloji öğrencilerinin aile içi şiddet algısı. Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 1(15), 51-64.Çiçek, S., Y. Sözbir, Ş., Ş. Erenel, A. (2019). Aile içi şiddete uğrayan bir kadının değişim modeline göre incelenmesi: olgu sunumu. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1), 39-44.Yurdakal, İ. H. ve Soyuçok, M. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının şiddet gören öğrencilere yönelik alınacak önlemlere ve eğitim uygulamalarına ilişkin görüş ve düşünceleri. ZFWT, 8(2), 285-307.Ünal, G. (2005). Aile içi şiddet. Aile ve Toplum Dergisi, 2(9).Bilgin, O. (2019). Türkiye’de öz güven ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları https://doi.org/10.26466/opus.590461Dergisi, 14(20), 373-389. Dinçer, F. ve Yüksel, M. (2018). Aile içi şiddete şahit olan çocuklar: bir alan yazın derlemesi. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 2(2), 130-141. https://doi.org./10.2695/mukatcad.2018.22Yılmaz, B., Avcı, N. ve H. Şahin, N. (2022). Üniversite öğrencilerinin kadına yönelik aile içi şiddete ilişkin görüşleri: bir örnek olay çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15(2), 137-148. https://doi.org./10.46483/deuhfed.886857