Barok Dönem Mimarisi

Barok mimarisi hakkında çalışma.

Kelime anlamına bakıldığı zaman Portekizce “barroco” sözcüğünden gelmektedir. Tam yuvarlak şekilde durmayan, muntazam olmayan, düzensiz inci anlamına gelmektedir. Sadece kelime anlamına bakıldığında bile Barok sanatın, simetrik ve klasik olana karşı çıktığı anlaşılabilir. Girintili çıkıntılı formlar, abartılmış bezemeler kullanılarak, Rönesans’ın sakin ve durağan üslubuna zıt bir duruş sergiler.

Barok mimarları Rönesans’ın sıkıcı ve basit olduğunu savunmaktaydı. Gerçeği yansıtmadıklarını düşünmekteydi. Ünlü düşünürlere göre Barok sanatı çok daha geniş bir ideolojiyi yansıtmaktaydı. Rahatsız edici, tuhaf ve garip düşünceler; ayrıca bunlardan ortaya çıkan eserlerin hepsi Barok tarzı olarak görülmekteydi.

Öyle ki Barok stili müzik, günümüzde bile armonisiz ve uyumsuz bulunmaktadır. Barok dönemi mimarisi ilk olarak Roma ve çevresinde kendini göstermektedir. Bu durumun ana sebebi Rönesansın başladığı yerde yine karşı çıkma arzusunun bulunmasıdır. İlk Barok mimari eser olarak kabul edilen yapı, Vignola’nın Gesu Kilisesidir. Çıkıntılı çift ayak uygulaması, eğrisel tarzdaki çizgiler ve yuvarlatılmış köşeler Barok mimari tarzındaki pek çok kiliseye esin kaynağı olmuştur.

Yapısal temel kurallar olarak bakıldığında Barok mimarisi, klasik dönem mimarisinin önemli ögelerini içermeye devam etmektedir. Bunu Barok tarzına özgü yansımalarla yapar. Özgür ve geniş hayal gücüyle harmanlanmış bir yorum sergilenir. Klasik dönemdeki tüm o sütunlar, kubbeler, alınlıklar aşina olunan biçimlerinden tamamen koparılmıştır. Barok mimari yapıların coşkusunu yükseltip insanları daha da etkileyebilmek adına, heykel ve resim gibi diğer tüm sanatlardan da yararlanılmıştır. Barok mimari eserlerin genel özellikleri şöyledir: 

  • Duvarlar ve bezemeler, oval, eğrisel, kıvrımlı ve hareket efektiyle tasarlanır. Barok mimari yapıları ziyaret edenler, duvarların hareket ettiği hissini yaşadıklarını belirtilmektedir.
  • Pencerelerden gelecek olan ışık özel olarak ayarlanır. Yapı içerisindeki Barok tarzı resim ve süslemeler bu nedenle çok daha ruhani bir görünüm elde edilir.
  • Barok dönemi eserleri genelinde “chiaroscuro” olarak tanımlanan ışık kullanımı görülür. Bu ışığın çok karanlık ve çok aydınlık formlarının bir arada kullanılarak zıtlık yaratılmasıdır. Barok mimari yapılarda sıklıkla kullanılır.
  • Altın varak süslemeli duvarlar, tavanlar ve altın kaplamalı ahşap süslemeler, Barok mimari yapıların yaygın özelliklerinden biridir.
  • Tavanlara yapılan büyük ve geniş freskler, bakanı hayran bırakan Barok mimari süslemeleridir.
  • Barok tarzı heykeller ve resimlerle görsel olarak daha da vurgulanan mimari yapılar, Barok döneminin en belirgin özelliğidir.
  • Özellikle yarım bırakılmış, tamamlanmamış mimari ögeler yine tipik Barok mimari özellikleridir. 

• Canlı renklerin yoğun kullanımına ve abartılı süslemelere de en çok Barok dönemde rastlanır.

Madrid Kraliyet Sarayı, Würzburg Rezidansı , Versallies Sarayı, Trevi Çeşmesi; Barok dönemi eserinden bir kaçıdır.