Cam Tavan Sendromu Nedir?

Cam tavan sendromu hakkında kısa bir yazı.

Cam tavan sendromu, kadın çalışanların üst kademelere yükselmesine engel olan görünmeyen bariyerleri ifade etmektedir. Örnek verecek olursak rol çatışmaları, şirket içi ayrımcılık, iletişim eksikliği, kişinin kendi özellikleri gibi birçok madde sıralanabilir.

Bu kavram kadınlar özelinde yoğunlaşsa da sadece kadın bağlamında değil erkekler içinde kullanılmaktadır. Bu sorun sebebiyle bireyler kariyerlerinde ilerlemek için çabalarken bulundukları örgüt içerisinde oluşmuş cam tavanlar yüzünden hedeflerine ulaşmakta zorluk çekmektedirler.

Son yıllarda kadın çalışan sayısı artış göstermektedir. Ekonomik kaygılar, sosyo-kültürel değişimler kadını iş hayatına daha çok dâhil etmiştir. Kadınların yaşamına iş hayatının birçok olumlu katkısı olduğu gibi olumsuz katkıları da bulunmaktadır. Kadının geleneksel rolleri gereği işi ve ailesi arasında kalması kariyerinin ilerlemesini zorlaştıran etmenlerden olmuştur. Kadınlara dayatılan gereksiz kalıplar bu alanda da kadının hedeflerine ulaşmasını engellemiştir. Geleneksel dayatmalar sonucu oluşan özgüven eksikliği de kadının kariyerinde yükselmesini engelleyen etmenlerdendir.

Ayrıca cam tavan sendromu sadece kariyer hedeflerinde değil politik yaşam ve akademik alanlarda da kendini göstermektedir. Cam tavan, örgütlerde hiyerarşik yükselmeyi engellediği gibi ücret, eğitim ve gelişimde geri plana kalma, eril egemen topluluklardan çekinme gibi birçok farklı kavramı da içerisinde barındırmaktadır.

Bu kavramda cam metafor olarak görünmeyen engelleri betimlemek için kullanılmıştır. Kadınların iletişim becerileri, zekâları, istek ve yetenekleri iş hayatında son derece başarılı olmaları için önemli faktörler arasındadır fakat kadınların çocuk sahibi olmalarının ve iletişim tercihlerinin yükselmelerine engel olduğu bilinmektedir.

Kadınlar için tek engel erkekler de değildir. Hemcinsleri de cam tavan sendromunun bir parçasıdır. Kadınların bulundukları konumda tek olmak istemeleri, kariyer yarışının bulunması ve bu durumun istenmeyen durumlara sebebiyet vermesi de engeller arasında bulunmaktadır.

İçerisinde bulunduğumuz koşullar gereği kadınların yetenek ve zekâlarından faydalanmak, pozitif ayrımcılık yapıp kadının iş hayatında yerinin artmasını sağlamak gerekmektedir. Yönetimde kadınların bulunması yenilik ve verimlilikte artış sağladığı, kurumun imajını geliştirdiği görünmektedir. Kadınların sorumluluk duyguları, empati ve iletişim becerileri iş hayatında çalıştıkları kuruma fayda sağlayacak özelliklerdir. Cam tavanı kırmak için toplumsal ve örgütsel çalışmalar yapılması gerektiği gibi bireyinin kendinin de özgüveni için çaba göstermesi gerekmektedir. Çünkü birey kendine ne kadar güvenir ve ne kadar başaracağına inanırsa kendine ve etrafına o kadar faydalı olur.


Kaynakça

-Yıldız, Sebahattin. "TÜRKİYE’DE CAM TAVAN SENDROMUNUN VARLIĞI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi 6.1 (2014): 72-90.

-Utma, Seçil. "KADINA YÖNELİK CİNSİYET AYRIMCILIĞI VE CAM TAVAN SENDROMU." Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi 11.1 (2019): 44-58.