Cavalleria Rusticana, Köylü Namusu

Santuzza ağlıyor ve sana yalvarıyor...

Cavalleria Rusticana, 19.yüzyılın sonunda librettosu Giovanni-Torgiani Tozzetti ve Guido Menasci tarafından yazılan, bestesi Pietro Mascagni'ye ait olan verismo bir operadır. Verismo terimi opera tarihi açısından büyük önem taşımaktadır. Opera'da konular, temalar genellikle fantastik,romantik, sihirli ya da aristokrat, saraylı bir evren iken 19.yüzyılın realitik bakış açısı operaya da sıçramış, böylece verismo adında operanın içinde gerçekçi bir tür ortaya çıkmıştır. Eserin bestecisi Pietro Mascagni'de bu ekole aittir. Verismo akımında amaç dünyayı olabilecek en gerçekçi şekilde yansıtmaktadır, bu sebeple kahramanlar halk insanlarıdır ve bu çerçevede olay da halkın kendi içinde yaşanan sorunlardır; namus, töre, dini inanç, gelenekler, opera eserlerinin teması haline gelir.

Mitolojik kahramanlardan, prenslerden,prenseslerden artık köylüye ve alt tabakaya inilmiştir. Verismo'ya en güzel örneklerden olan bir diğer eser de I Pagliacci adlı operadır. Cavalleria Rusticana ve I Pagliacci dünyada her zaman arka arkaya bağlantıymış gibi sahnelenirken, ülkemizde yalnızca tek perde olarak Cavalleria Rusticana sahnelenmektedir. Bu noktada, Ankara Devlet Opera ve Balesindeki temsilinin kaçırılmaması da tavsiye edilir.

Cavalleria Rusticana'da mekan Sicilya'nın bir köyüdür, zaman ise Paskalya Yortusu olarak belirtilir. Ana karakter Santuzza sevgilisi Turiddu'nun kendisini aldatmasıyla yıkılmıştır. Turiddu aslında Lola'yı sevmiştir. Askere gittiğinde Lola, Alfio adlı aynı köyden biriyle evlenince Turiddu Santuzza'yı baştan çıkarmıştır fakat Lola ile tekrar birlikte olur. Santuzza, kıskançlık ve uğradığı ihanetin verdiği öfkeyle, büyük acı çekmektedir. Turiddu'ya sevgisini adeta yakararak anlatsa da Turiddu, Santuzza'ya kendisini rahat bırakmasını istercesine sert bir şekilde gitmesini söyler. Lola'yı sevdiğini söylemez fakat onun yanına gideceğini söyler Santuzza'ya. Santuzza daha fazla dayanamaz, karşılık göremediği bu sevgi onun zihnini de karanlığa sürükler. Lola'nın eşi Alfio'ya bu aldatmacayı, Alfio'yu alttan alttan doldurarak anlatır. Bunun sonucunda da tabiki Alfio, Turiddu'yu öldürmeyi kafasına koyar ve gün batımından önce onu düelloya davet eder. Öleceğini hisseden Turiddu annesine Santuzza'ya iyi bakmasını söyleyerek, kendi vicdanını rahatlatır, annesi ise oğlunun ne demek istediğini anlamaz. Düello sonucunda Turiddu hayatını kaybeder. Santuzza her ne kadar aşkının ölümüne sebep olsa da hala Turiddin'i sevmektedir ve pişmanlığın yüküyle hıçkıra hıçkıra ağlar.

Hikayenin kaynağı Sicilyalı realist yazar Giovanni Verga'nın aynı isimle basılmış kitabıdır. Operası 1888'de yapılan bir opera yarışmasına katılabilmek için iki ayda hikayesi yazıldı ve bestesi oluşturuldu. Yarışmayayetmiş üç opera eseri katılım gösterdi, beş prestijli jüri tarafından seçilen üç esere de sahnelenmesi için finansal destek sağlanacaktı. Cavalleria Rusticana, bu yarışmayı kazanan üç operadan biri oldu. Eser ilk sahnelendiğinde o kadar beğenildi ki muhteşem ötesi müziğinin bestecisi Pietro Mascagni alkışlanmak için tam kırk defa sahneye çağırılmıştır. Opera tarihine damgasını vuran bu eserin sinema uyarlamaları da bulunmaktadır fakat güzel müziğini duymak ve hikayesini daha derinden hissetmek için operasına gitmek kesinlikle daha hoş bir deneyim oluyor.

Kaynak : vikipedi.org

operabale.gov.tr