Cezaevi Mi Islah Evi Mi?

Independent Türkçe'nin de yaptığı haberde, AB İstatistik Ofisinin (Eurostat) 2021 verilerine göre, her 100 bin kişiden 356'sının cezaevlerinde bulunduğu Türkiye, ceza infaz kurumlarındaki doluluk oranı yönünden Avrupa ülkeleri içerisinde 1'inci sıradadır.

Türkiye'de son zamanlarda insanlardaki adalet duygusunun temelden sarsıldığı, her yerden okuduğumuz haberlerde, bir suç işleyen kişilerin daha önce suç dosyalarının çokça kabarık olduğu yer almaktadır. Peki bu kadar suçlu dışarıdayken, bu kadar suçlu da içerideyse Türkiye'deki asıl sorun nedir?

Türkiye'de Ceza Hukuku'nun tatmin edicilik düzeyinin toplum nezdinde gayet az olduğunu, insanların kamuya yansımış olaylarda yer alan faillerin tatmin edici cezaları almadığını düşündüğünü hepimiz biliyoruz. Asıl sorun toplumun tatmin düzeyinin çok yukarıda olması mı ya da cezaların gerçekten yetersiz olması mı?

Bence, bu değerlendirme her somut olaya göre değişiklik göstermektedir. Örneğin, insanların idam cezası talebi kesinlikle doğru bir talep değildir. İdam cezası artık çağ dışı kalmış, bir suç işlemiş insanın karşılığı olarak canının alınmasının mantıksız olduğu bir cezadır. Günümüz ceza hukukunda kıyasın yeri yoktur. Bunun yanı sıra cezada orantılık ilkesine de uyuşmayan bir cezadır. Sırf bir insan birine karşı cinayet işledi diye bunun karşılığı idam cezası olmamalıdır. Bunun yanı sıra tabiki de insanları da tatmin edici düzeye çıkartılması gereken cezalar bulunmaktadır.

Elde bulunan verilere bakıldığında cezaevleri doluluk oranı Türkiye'de çok yüksektir. Bu doluluk oranını daha da arttırmamak adına cezaevine girdirecek tarzda cezalar verilmemektedir? Bunun üzerinde de durulması gerektiği, böyle bir algı var mı yok mu araştırılması gerektiğini düşünmekteyim.

Son olarak asıl değerlendirme yapmak istediğim şey, Türkiye'de cezaevlerinin ne amaçla kullanıldığı. Cezaevi suçluyu toplumdan ayırmaya yarayan bir ortamdır. Kötü şartlarda, suçluların bir arada bulunduğu bir ortam olarak hepimiz zihninde yer edinmiştir. Kötü şartlarda, kendisi gibi birden çok suçluyla bir arada yıllar geçiren bir şahıs, çıktıktan sonra acaba topluma nasıl uyum sağlayabilir? Ya da yıllarca ceza evinde yer alması onu gerçekten suç işleme fikrinden uzak tutmuş mudur? Türkiye'deki cezaevlerinin insanları suç işlemekten uzak tutmadığını, cezaevinden çıktıktan sonra daha da topluma yabancılaşıp yeniden suç işleme gafletin düştüğünü görmekteyim. Türkiye'de ceza hukukunun en büyük yetersizliklerinden biri de cezaevleri olduğuna inanmaktayım.

1)https://www.indyturk.com/node/713871/t%C3%BCrki%CC%87yeden-sesler/t%C3%BCrkiyede-ceza-infaz-sisteminin-iki-temel-sorunu-cezas%C4%B1zl%C4%B1k-alg%C4%B1s%C4%B1-ve#:~:text=AB%20%C4%B0statistik%20Ofisinin%20(Eurostat)%202021,bin%20ki%C5%9Fide%20106%20olarak%20ger%C3%A7ekle%C5%9Fmi%C5%9Ftir.