Chambord Şatosu

Görkemli Fransız Sarayı.

Fransa'nın Loir-et-Cher ilindeki Loire Vadisi'nde yer alan Chambord Şatosu M.S. 1519 ila 1547 yılları arasında inşa edilmiştir. Her ne kadar büyüklüğü ve mimari ayrıntılarıyla dikkat çeksede aslında bu kaliteli Fransız Rönesans yapısı, Fransa Kralı I. Francis tarafından, kral ve maiyetinin çevresindeki ormanda bol miktarda bulunan av hayvanlarının peşinden gidebileceği bir av köşkü olması maksadıyla yaptırılmıştır. Bu şato, M.S. 16. yüzyılda yapılan öbür Fransız anıtsal yapıları üzerinde etkisi olduğu kanıtlanan pek çok yenilikçi tasarım özelliğine sahiptir ve Fransa'nın en ünlü ve en çok ziyaret edilen yapılarından biri olmaya devam etmektedir. Chambord Şatosu, M.S. 1981 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır. Fransız mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan bu saray, ince tasarımları ve şatafatlı görüntüsü ile hâkimiyetin ve zengiliğin bir göstergesidir.

Merkezdeki kare şeklinde kuleler, tepesinde konik şeklinde bir çatı ve lamba bulunan yuvarlak köşeli kulelere sahiptir. Ek bir merkezî kulenin üzerinde uçan payandalar, sarmal yapıda bir merdiven ve kendi lambası bulunmaktadır; bunun tepesinde bir de bir zambak çiçeği bulunmaktadır. Şatonun en yüksek yapısı olan merkezî kule 56 metre yüksekliğindedir. Büyük kulenin etrafı, köşelerde tek katlı daire şeklinde kuleleri olan bir duvarla çevrilidir. Kalenin güney cephesinde ana giriş olan Kraliyet Kapısı yer almaktadır. Avludaki çifte kapıdan içeri girilebilmekte, ayrıca kuzey ve batı çevre kulelerindeki sarmal yapıda merdivenlerden şatonun kanatlarındaki üst katlara çıkılabilmektedir.

Fransız yapılarına İtalyan Rönesans mimarlarının yeni fikirler getirdiği bir dönemde inşa edilen Chambord Şatosu, pek çok açıdan yenilikler sergilemektedir. Yukarıdan en iyi şekilde görülebilen merkezî büyük kulenin tüm düzeni, Poggio a Caiano'daki Medici villasının bir tasarım özelliğini yansıtan Yunan haçını taklit eder - yani her bir kolu kendi genişliğinin tam olarak iki katıdır.

Mimari olarak dikkat çeken bir başka husus anıtsal çift sarmal merdivendir. Bu merdivenlerin her biri, her kat arasında 360 derecelik bir dönüş yaparak, her bir merdivenden çıkan iki kişinin birbirini görmesine ama birbiriyle hiçbir zaman karşılaşmamasına imkân vermektedir. Şatonun İtalyan mimarisinden esinlenen öbür özellikleri arasında klasik süslü pencere çerçeveleri, pilasterler ve dış cepheye dört bir yandan oldukça bir kontürlü bir görünüm kazandıran pervazlar yer almaktadır.

Chambord Şatosu, İtalyan fikirlerinin yanı sıra dönemin Fransız mimarisinin, bilhassa da Burgonya bölgesinin pek çok özelliklerini de taşımaktadır. Bunun bir örneğini şatonun sayısız kule, küçük kule, baca ve tepe noktası ile oluşturulan dikenli siluetinden görmek mümkündür. Yılın her günü boyunca Chambord'da bir şöminenin bulunduğu söylenmektedir ve buna yaklaşık 200 adet son derece süslü baca eşlik etmektedir. Ayrıca çatı, 1547'den 1777'ye kadar çok donanımlı bir kraliyet av parkına dönüşen çevresindeki park ile ormanın görkemli manzarasını gözler önüne seren yürüyüş yolları ve teraslarıyla daha da zenginleştirilmiştir.