Decision Paralysis Nedir?
Karar Verebilmek Üzerine
Günümüzde karar vermek artık oldukça güç. En basit konularda dahi karar vermekte zorlanıyoruz. Markete gitmeye karar vermek, izleyeceğimiz filmi seçmek, yeni bir kıyafet almak bile bazen saatlerimizi alıyor. Bu durumun temeli de birden fazla seçenekle karşı karşıya olmamıza dayanıyor.
Karar felci (decision paralysis), bir kişinin yanlış kararlar vermekten korkması veya karar vermek için fazla seçeneğin olması sebebiyle karar verememesi durumudur. Çok seçenek olması fikren özgürlük gibi görünse de karar vermeyi zorlaştırır, beyni bulanıklaştırır. Her seçeneğin artılarını ve eksilerini düşünürken kaybolup gideriz. Karar verirken en iyisini bulmak zorunda olmamamıza rağmen buna odaklanıp kararı da veremez hale geliriz, genellikle de nedeni yanlış karar verme ve hata yapmaktan korkma halidir.
Örneğin, en az 20 çeşit kahvenin içerisinden sizi en mutlu edecek olanı bulmaya çalışırken zamanı bir süreliğine durdurursunuz. Yanınızdaki kişiyle on dakika daha az sohbet etmeyi göze alırsınız, kaybettiğiniz dakikalar işe daha hızlı gitmenize sebep olur, kahveden sonra yapacağınız alışverişin süresi kısalır… Bu gibi günlük yaşantınızın basit detaylarına etki eden bir hamle yapmış olursunuz, istemeden de olsa tüm rutininizi dakikalarca kaydırırsınız. Belki de sonucunda hiçbir kahveye karar verememiş olursunuz. Bu sebeple hayatta kararlı olmak basit gibi görünen kararları verebilmekten geçer.
Pekâlâ tadını beğenmediğiniz bir kahveyi de seçmiş olabilirsiniz. Hayat hatalarla doğru bir öğrenme yolculuğudur. Yapılan her hata bizi fark etmesek de bir yerden bir yere götürür, belki de doğru yaptığımızı düşüneceğimiz halinden daha olumlu bir sonuca varırız. Bu sebeple hata yapmaktan korkmak, yaşamaktan geri durmaktır. Verilen her yanlış karar, yapılan her hata bir deneyimdir. Hataların da hayatın bir parçası olduğunu bilerek yaşamak, onlardan ders çıkarmak gerekir.
Unutmayın; önemli olan mükemmel kararı vermek değil, kararsızlığa yenik düşmeden harekete geçmektir. Yolda karşılaştıklarımız, olumlu veya olumsuz, bizi biz yapar.