Eleştirel Düşünme: Bilgi Bombardımanına Karşı Bir Kalkan
Eleştirel düşünme, bilgileri mantık süzgecinden geçirmedir.
Her gün birçok bilgi paylaşılan günümüz bilgi çağında, hangi bilginin doğru olup olmadığını ayırt etmek gün geçtikçe zorlaşıyor. Aynı zamanda her an paylaşılan mutlaka bunu denemelisiniz
veya bunları kesinlikle uygulayın
tarzındaki önerilerden hangisinin uygulanacağına da karar vermek zorlayıcı olabilir. Bugünkü yazıda, önünüzdeki bilgileri değerlendirme konusunda yardımcı olabilecek bir beceriyi, eleştirel düşünmeyi ele alacağız.
Eleştirel Düşünme Nedir?
Eleştirel düşünme; adından da anlaşılabileceği gibi eldeki bilgileri eleştirel bir gözle önyargılardan uzak bir şekilde analiz etme, doğruluğunu sorgulama, edinilen bilgilerin kaynağını kontrol etmek olarak tanımlanır.
Eleştirel düşünmede duygulardan uzak, mantıklı ve rasyonel bir düşünme biçimi ön plana çıkar. Eleştirel düşünme sürecinin sonunda ise gözlem ve akıl yürütme sonucunda altı dolu ve sağlam argümanlar çıkabilir.
Eleştirel Düşünmenin Önemi Nedir?
Eleştirel düşünme, girişte de bahsedildiği gibi, her an bilgi paylaşımının olduğu sosyal ve dijital medyada doğru bilginin yanlış bilgiden ayırt edilmesini sağlar.
Sadece dijital ortamda değil, her ortamda sunulan bilgilerin doğruluğunu yanlışlığının sorgulanmasına eleştirel düşünme yardımcı olur.
Doğru ve yanlış bilgiyi ayırt etmenin yanı sıra hayatta karşılaşılan problemlere daha akılcı çözümler üretilmesini sağlar. Eğitim hayatında ise öğrenilen bilgilerin daha akılda kalıcı olmasına yardımcı olur. Böylelikle bireyler hayatları boyunca eleştirel düşünme becerisi sayesinde bilinçli kararlar alabilirler.
Eleştirel düşünmenin kişisel gelişim için de önemli olduğu söylenebilir. Geliştirilmesi ve törpülenmesi gereken özellikleri, edinilmesi veya bırakılması gereken alışkanlıkların belirlenmesine aracılık eder.
Eleştirel Düşünme İçin Önemli Olan Beceriler Nelerdir?
Gözlem: Eleştirel düşünmek için içinde bulunulan çevreyi, insanları, haberleri kısacası mümkün olduğunca her şeyi gözlemlemek veri toplamak adına önemlidir.
Çıkarım: Eleştirel düşünme sürecinde çıkarım, toplanmış verilerden ve eldeki bilgilerden anlamlı sonuçlar elde etmeyi içerir.
Analiz Etme: Gözlem yoluyla toplanan verileri analiz etmek, eleştirel düşünmek için oldukça önemli bir adım olup doğru bilgi ile yanlış bilgiyi ayırt etmeyi sağlar.
Açık Fikirlilik: Sağlıklı bir eleştirel düşünme süreci için mümkün olduğu kadar fazla sayıda fikir toplamak ve bunları değerlendirmek önem taşır.
Eleştirel Düşünmek İçin Neler Yapmak Gerekir?
Düzenli Okumalar Yapın: Okumak, birçok farklı bilgi edinmeyi ve çeşitli bakış açılarına hakim olmayı sağlar.
Sorular Sorun: Herhangi bir konu hakkında soru sormak, o konu hakkında daha fazla bilgi edinmeyi sağlar ve o konuyu derinlemesine analiz etme imkanı sunar.
Dinleme Becerinizi Geliştirin: İyi bir dinleyici olmak, diğer kişilerin dile getirdiği fikirlere daha hakim olmayı sağlar ve aynı zamanda o kişinin fikirlerine karşı daha sağlam cevaplar üretmeye olanak tanır. Ayrıca farklı bakış açıları görme imkanı verir.
Eleştirel düşünme becerisi, özellikle bilginin hızla yayıldığı günümüzde büyük önem kazanıyor. Doğru bilgiyle yanlış bilgiyi ayırt etmede, problem çözmede ve daha birçok alanda bireylere büyük faydalar sağlar. Eleştirel düşünmek için önyargıları ve duyguları bir kenara bırakıp, analiz etme ve çıkarımda bulunma gibi yetenekleri edinmek ve sık sık eleştirel düşünme pratiği yapmak gerekir. Yanlış bilgiden korunmak ve mantıklı kararlar almak için bugün eleştirel düşünmeye başlayabilirsiniz.