Fark Edilmeyen bağımlılıklar

Gündelik hayatımızda farkında olmadığımız ama sağlığımız için zararlı olan birçok alışkanlık ve bağımlılıklarımız olabilir.

Çoğumuzun bildiği ya da yakın çevresinden tanık olduğu bağımlılıklar vardır. Bunların en çok bilineni sigara, alkol, uyuşturucu bağımlılıklarıdır. Bu bağımlılıkların sağlığımız ve fizyolojimiz için çok kötü olduğunu reklamlarda, afişlerde ve panolarda görüyoruz. Akciğerimizi, böbreklerimizi zehirliyor yavaş yavaş yok ediyorlar. Peki bu bağımlılıklar, bırakılması imkansız görülen alışkanlıklar neden bırakılamıyor? İçlerinde bulunan bağımlılık yapıcı maddeler ve içeriklerinin yanı sıra psikolojik etkileri, kullanıcıların bu alışkanlıklara yükledikleri anlamların da etkisi göz ardı edilemeyecek kadar büyük.

Genelde bu maddeleri kullanan insanlar; hayatın karmaşasına, zorluklarına ara vermek, biraz sakinleşmek, yaşadıkları problemlere çözüm bulabilmek gibi amaçlarla başlıyor, alışkanlık haline getiriyor, en sonunda da bağımlı oluyorlar. Bu bilinen, çok zararlı görülen, yaygın bağımlılıkların dışında; göze çarpmayan, çoğumuzun alışkanlıklarından olan ama bağımlılık sayılmayan ve çok çok kötü etkileri olmasa da bağımlılığa dönüştüğünde vücuda zararlı olan başka alışkanlıklarda var.

Bunlar çikolata, kahve, çay, şeker ya da hamurlu gıdalar olabilir. Etrafınızda ya da kendinizde bile bu alışkanlıkları gözlemleyip, hangi derecede olduğunu görebilirsiniz. Mesela kahveyi alışkanlık haline getirmiş, her gün en az üç ya da dört bardak kahve içiyor, içmediğiniz ya da eksik, az içtiğiniz zamanlarda kahveyi arıyor; stresli, düşünceli, yorgun, mutsuz hatta uykuluyken bile kahveyi istiyor, moralinizi düzeltmek için kahve içiyorsanız, kahveye de bağımlı olabilirsiniz. Ne kadar kahve içtikten sonra moraliniz düzelse de, rahatlasanız da, bu kadar çok kahve içmek tansiyonunuzu düşürebilir, kansızlığa yol açabilir, hatta kalp çarpıntısı bile yapabilir

Aynı şey çikolata ve şeker içinde geçerli. Çoğu insan çikolata yediğinde mutlu olduğunu, çikolatanın mutluluk hormonunu salgıladığını, bir dilim aldıktan sonra bile mutlu olduklarını söylerler fakat çikolatanın içindeki yapay ve bol şeker en başta diyabet olmak üzere, vücut için zararlı birçok etki ve hastalığa yol açabilir. Hamurlu gıdalar tüketimi de bağımlılığa gidebilir. Ekmeksiz, simit ya da poğaçasız bir öğününüz geçmiyor her gün ve her öğün mutlaka sofranızda bulunuyor ve her yiyişte bolca yiyor ve her yiyişte ayrı bir haz ve zevk alıyorsanız bu alışkanlığınızda bir bağımlılık, bu gıdaların bolca tüketiminde vücudumuza verdiği zararları göz önüne alırsak da, zararlı bir bağımlılık sayılabilir. Gündelik hayatımızda farkında olmasak da alışkanlıklarımızı fazlaca yapıp zararlı bağımlılıklara dönüştürebiliriz. Sigara, alkol ya da uyuşturucunun yanı sıra göz ardı edilen, fark edilmeyen ama hemen hemen hepimizin hayatında yer alan diğer alışkanlıklara, bağımlılıklara da dikkat etmeliyiz.