Feminizmin Öznesi
Feminizmin öznesi kimdir? Bu soruya cevap arıyoruz.
Bu yazıda “Feminizmin öznesi kimdir? Neden?” sorularının cevaplarını çeşitli isimlerden ve makalelerden alıntıları kendi fikirlerimle birleştirerek cevaplamaya çalışacağım.
Öncelikle bir şeyin öznesi olmak nedir, bunu açıklamak gerekiyor. Bir şeyin öznesi olmak, o şeyin bir eylemin gerçekleştiği veya bir durumu yaşadığı aktif veya belirleyici unsuru ifade etmektedir. Bu durumda feminizmin öznesi, feminizm hareketinin temelini oluşturan ve bu hareket için mücadele eden kişilerdir diyebiliriz.
Sıradaki soru, 'feminizm nedir?' olacaktır. Feminizm, cinsiyetler arası eşitsizlikleri tanımlayan, eleştiren ve bu eşitsizlikleri ortadan kaldırmayı amaçlayan bir sosyal ve politik harekettir. Temel amacı, tüm cinsiyetlerin eşit haklara ve fırsatlara sahip olmalarını gerektiğini savunmaktır. “Feminizmde özne tartışmaları çoğunlukla kadın kategorisinin ne olduğu, kimleri kapsadığı veya dışladığı; evrensel ve sabit mi, yoksa belirli bir kesimle çerçeveleyemeyeceğimiz kadar istikrarsız mı olduğu soruları etrafında dönmektedir.” (Feminizmin Öznesi, Bermal Çakar.)
Feminizmin öznesi, kendi fikrimce, herkestir. Çocuklar, kadınlar, erkekler… Sonuçta eşitliği savunan bir hareket herkes için olmalıdır, fikrimce. Her ne kadar feminizmin öznesi kadın olarak düşünülse de bu bence bir yanılgıdır. Evet feminizmin temel hedefi toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini ortadan kaldırmak ve kadınların toplumsal, ekonomik, ve politik alanlarda eşit haklara sahip olmalarını sağlamak üzerinedir ancak bu düşüncenin derininde eşitlik yatmaktadır ve bu eşitlik cinsiyet, ırk, yaş fark etmeksizin herkes için olmalıdır.
“Feminizmin “herkes”inin kimler olacağı, biraz önce bahsettiğim harekete, farklılıklardan ortaklığa doğru harekete bağlıdır. Cinsiyet ilişkilerinin tahakküm ilişkileri olarak örgütlenmesine son vermeye niyetlenenlerin hareketine. Bunun nasıl olacağını önceden tasarlamanın bir sınırı var, ancak yaparken, yaptıkça görebilirsiniz. Her bir adımda yeniden karar vermeniz, yeniden tartışmanız, yeniden anlamanız gerekir. Bunu birlikte yaparsınız. O birlikteliğin “biz”i, soyut bir “biz” değildir. Birlikte hareket etmeye karar vermiş, o adımları birlikte atanların kurdukları somut bir “biz”dir. Kolektif eylemin katılımcıları olmanın, yani “birlikte olma” halinin taşıyıcısı bir “biz”dir.” (Feminizm Herkes İçindir de, “Herkes” Kimdir?, Aksu Bora)
KAYNAKÇA
Çağdaş Feminist Kuramlar Açısından Feminist Öznenin İmkanı, Yaylagül Ceran Karataş.