Goblen Sanatı

Goblen diğer adıyla gobelin, 17. yy.'da Fransa'da ortaya çıkan ve Avrupa'da bulunan sarayların halı, koltuk, perde ve duvar süslemeleri için kullanılan bir kumaş işleme sanatıdır. Ülkemize gelmesi ise 19. yy.'ı bulmuştur. Geleneksel Türk el sanatlarından kanaviçe ve etamine olan benzerliğinden dolayı pek bir fark görülmese bile gerek kullanılan kumaş, gerek işleme tekniği açısından farklılık göstermektedir.

Goblen sanatında kalın ve sert bir kumaşa, önceden basılmış bir resmin üzerine ve resimdeki renklere göre özel iplerle işleme yapılır. İşleme yapılan iplerin ilmekleri ise eğik çizgi (/) şeklinde atılmaktadır. Bu tür atılan ilmeklerden dolayı eser, üç boyutlu bir görünüm kazanmaktadır.

Etamin ve kanaviçe de ise ilmekler goblene nazaran çarpı (X) şeklinde atılır. Kullanılan kumaşlarsa yumuşak ve seyrek dokudan oluşmakta, goblendeki gibi önceden baskı yapılmamaktadır.

Günümüzde ise goblen yapımına alternatif bir seçenek sunulmuş ve boncukla yapıştırılabilen ürünleri üretilmeye başlanmıştır. Klasik goblene kıyasla yine sert ama aralığı bulunmayan, önceden kumaşa basılmış yapışkanlı bir resmin üzerine teker teker boncukların yapıştırılmasıyla yapılmaktadır. İster boncuklar büyük bir cımbızla tutularak, ister ucuna yumaşak ve hamur gibi bir yapışkan sürülen, kalemi andıran bir ürünle boncukları teker teker kumaşa yapıştırma seçeneği sunulmuştur. Kumaştaki resimde bulunan her renk belirli simgelerle adlandırılmıştır. Poşetlerle ayrılan ve üzerinde simge bulunan boncuklar ise kumaştaki sıralamaya baz alınarak işleme işlemi gerçekleşmeye başlar.

Yakından bakıldığında yalnızca sıralanmış ve çeşitli renk yığınlarıyla karşılaşılsa bile resim, ne kadar uzaktan bakılırsa o zaman anlam kazanmaya başlar. Goblen sanatında genellikle manzara ve çeşitli ressamların tablolarının resmi işlenmek için tercih edilmektedir.

Oluşum süreci kişiden kişiye değişmekle beraber oldukça uzun olup, sabır ve dikkat gerektirmesine rağmen tüm sürecin sonunda ortaya çıkan iş, kişiyi fazlasıyla tatmin etmektedir.