Her Şey İnançla Başlar: Nedir Bu Kendini Gerçekleştiren Kehanet?
Çoğunlukla inandıklarımız başımıza gelir. Bu bir rivayetten öte bilimsel bir konudur desem ne düşünürsünüz?
Son zamanlarda özellikle sosyal medyada sıkça duyduğum bir terim; kendini gerçekleştiren kehanet. Psikoloji literatüründe oldukça önemli, terapistlerin de yer yer üstünde durduğu bir konudur kendisi. Peki kendini gerçekleştiren kehanet cidden ne anlama gelir? Hayatımızdaki etkileri nelerdir? En basit tanımıyla kendini gerçekleştiren kehanet, olacağına inandığınız bir durumu sıkça düşünmeniz ve zamanla düşüncelerinizin eylemlerinize yansıması, sonucunda ise bu durumun gerçekleşmesidir.
Bazen birini çok severiz ve onu kaybetmekten delicesine korkarız. Hayatımızdan çıkma düşüncesi bile korkutucu gelir. Fakat kritik nokta bunu o kadar çok düşünmeye başlarız ki zamanla o insana bağımlı hale geliriz. Bağımlı hale gelince onu daha fazla kıskanmaya, kısıtlamaya, darlamaya başlar ve hatta onu toksik davranışlara maruz bırakırız. İşte tam da bu noktada bahsettiğimiz durum gerçekleşir. Biz bu davranışları sergiledikçe karşımızdaki insan bizden daha da uzaklaşır, iletişimi azaltır hatta belki aldatma düşüncelerine girer. Ve bir gün bakarız ki terk edilmişizdir. Gidecek insan zaten gider diye düşünürüz oysa buna sebep olan birazcık biz olabilir miyiz? Hikayenin başında sadece bundan korkuyorduk. Zamanla korkumuz eylemlerimize yansımaya başladı. Aslında çoğu zaman bu durum bilinç dışı gerçekleşir. Bu korku eylemlerimizle birlikte desteklenerek günden güne artmaya başlar. Ve sonunda korkulan gerçekleşir. Halk arasında 'korktuğun başına gelir'in bilimsel açıklaması da diyebiliriz. Çözüm olarak hiçbir durumdan delicesine korkmamak lazım diyebiliriz tabi ancak bu bazen çok mümkün olmaz. Böyle bir durumda da korkumuzu kontrol altına almayı denemeliyiz. Ve eylemlerimize yansımaya başladığını anladığımızda dur demeyi bilmeliyiz. Elbette bu senaryo her zaman olumsuz olmak zorunda değildir. Bunun çalıştığı olumlu durumlar da vardır. Mesela bir işe girmeyi ve başarılı olmayı istiyorsunuzdur ve buna o kadar çok inanırsınız ki zamanla bu durum eylemlerinize yansır. Ve bir bakarsınız istediğiniz başarıya ulaşmışsınızdır.
Bu durumun bir diğer noktası da başkalarının inandıklarıyla başımıza gelenlerdir. Bu ne demektir? Örneğin bir falcıya gideriz ve bizim geleceğimiz hakkında bir şey söyler. Yurt dışına çıkacak ve bol bol seyahat edeceksin der bize. Oradan ayrılırken beynimizde buna inanarak ayrılırız. Zamanla bunun için gerekli şeyleri yapmaya başlar ve yurt dışına çıkmaya başlarız. Aslında bu bizim inancımız değildi. Bir başkasının inancını kendi inancımız yaparak hayatımıza dahil ettik. Elbette bunun da olumlu ve olumsuz örnekleri vardır. Dediğimiz gibi bazı şeyler onu nasıl kullandığımıza bağlıdır. Zira sonucu yaratacak kişi biz olabiliriz. Boşuna buna 'kendini gerçekleştiren' denmiyor.