Hukuk ve Adalet
Hukuk ve Adalet İlişkisi
Hukuk, soyut bir kavramdır. Hukuk ile adaleti birleştirdiğinizde insanların kafasında somut emareler oluşturabilirsiniz. Hukuk ve adalet birbirleriyle o kadar iç içe geçmişlerdir ki aynı şey zannedilir. Oysaki sözlük anlamları dahi farklıdır.
Hukuk: Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütünü; tüze:
Adalet: Hak ve hukuka uygunluk, hakkı gözetme:
Hukuk, adaleti de içine alan daha geniş bir kapsamdır. Adalet hukukun süjelerindendir. Adaletin olmadığı bir hukuk, hukuk değildir. Hukukun dayanmadığı bir adalet ise adil değildir. Yüzyıllar boyu her toplum adaleti sağlamaya çalışmış ve en büyük aracı olarak da hukuku kullanmıştır. Hukukun toplumların üzerindeki yetkisinin azaldığı dönemlerde toplumlar raydan çıkmış, adil insanlar olmaktan uzaklaşmışlardır. Adalet ve hukuk bir korku, tatmin belki de bir kültür aracıdır. Hangi konuma koyacağı insanın kendi içinde bu kavramlara verdiği tanımla alakalıdır. Kimi insan hukuktan, adaletten korktuğu için bu kurallara uyar kimi insansa kurallara uymanın verdiği huzurun tatminiyle bu kurallara uyar. Birçok zaman bu iş ters de işleyebilir. Kimilerine göre kurallara uymaktan ziyada kurallara uymamak tatmin edicidir ve kuralların, kanunların aksine yapılan eylemlerini sırf bunların tersine hareket etmek istedikleri için yapabilirler. Kimileri çok korktuğu için bu baskılama aracından sıyrılmak amacıyla ters hareket ederler. Herkesin kendi adalet terazisi farklı ölçer. Herkes, devletin sağladığı adalet terazisinin ölçüsüne uymak istemeyebilir. En büyük sorunlardan biri de budur. Herkesin terazisi farklı ölçmeye kalkarsa ortada büyük bir kargaşa olacak ve nihayetinde kimsenin kimseye saygı göstermediği, adaletle yaklaşmadığı bir ortam hasıl olacaktır. Devletler toplumlara uygun kurallar koymalı, bunların uygulama konusunda insanları ikna edebilmelidir. Uymayanların caydırıcı cezaları derhal verilmeli ve hukuk adalet iş birliği sarsılmayacak temeller üzerinde kurulmalıdır. Belki de abartılı olacak bir ifadeyle hukuk sistemi öyle adil olmalıdır ki hiçbir şekilde eleştirilecek yan bulunmamalıdır.