İhmalkar Ebeveynlerin Yarattığı Jenerasyon: IPAD KIDS
Günümüz çocukları ile 90lar çocukları arasındaki farklar neler?
Teknolojinin gelişmesi ile birlikte, 2010lardan sonra yavaş yavaş teknoloji çağına tamamen adapte olmaya başladık. Bunun getirdiği süreçle beraber, çocukların gelişimi de olumsuz yönde etkilenmeye başladı. Ebeveynler her ne kadar bunun yoğun iş temposundan ötürü olabileceğini öne sürse de, çalışan ve çalışmayan ebeveynler arasındaki farklar yok denecek kadar az. Peki ne oldu da çocuk yetiştirmek bu kadar zor bir hale geldi?
“iPad Kid” tanımı; sosyal medyada, ebeveynleri tarafından ihmal edilen ve ekran süresinin çok fazla olduğu çocuk kişiler için kullanılmakta. Aynı zamanda gözünü ekranlardan ayıramayan ve bir şey izlemeden basit aktiviteleri bile gerçekleştirmeyen yetişkin kişiler için de mecazen kullanılmakta bu tanım. Bu çocukların motor gelişimleri ve duygusal gelişimleri de maruz kaldığı ekran süreleriyle eşdeğer bir oranda şekilleniyor. Ekran süresinin çok yüksek olması, otizm semptomlarını da tetikliyor. Birebir ilişkili olmasa da, bu ikili arasında karmaşık bir ilişki var diyebiliriz.
90larda teknolojinin hayatımızda henüz bu kadar yoğun olmadığı zaman dilimlerinde de, akıllı telefonların ve tabletlerin yerini televizyon dolduruyordu. Fakat yine de çocuklar dışarı çıkıp aynı zamanda arkadaşları ile de sosyalleşebiliyordu. Lise çağına gelmemiş bir çocuğun bilinci ile lisedekileri bir tutmak gereksiz olur. Lise çağına kadar ebeveynlerin apayrı bir sorumluluğu oluyor çocuğa karşı. Okulda ne yaptı, okuldan tek geliyorsa eve geldi mi, dışarı çıktığında eve sorunsuz şekilde dönebildi mi, arkadaşına gittiğinde o evde güvende mi tarzı sorular ebeveynlerin kafasını meşgul edip onlara ekstra sorumluluk yüklüyordu. Liseye geçince bunların az da olsa hafiflediğini gözlemliyoruz, ebeveyn biraz daha rahat oluyor ve çocuğun yaptıklarının sorumluluğunu çocuğa yükleyebiliyor. Teknoloji çağına geldiğimizde ise ebeveynleri rahatlatacak (!) gelişmeler yaşandı. Akıllı telefon ve tabletlerin varlığı ile birlikte çocuklar eve hapsoldu. Eskiden ev hanımı olan bir anne, ev işlerini yaparken aynı zamanda çocukla da ilgilenmek zorundaydı. Şimdi çocuğun önüne veriyorlar ekranı, rahat rahat hallediyorlar işlerini. Çalışan kişiler için de aynı durum geçerli. Çocuğun evde olduğunu biliyorlar, çocuk sanal bir ekran üzerinden arkadaşları ile sosyalleşiyor bu yüzden sosyallik ve karar verebilme yetileri de köreliyor. Çocuk kişisi yetişkin olup gerçek hayata karıştığında ise deyimi yerindeyse sudan çıkmış balık gibi afallıyor.
Teknoloji çağının başlarındaki bir çocuk ile günümüzdeki çocukları bir tutmak yine yanlış olur. 2009-2010 yıllarında iki üç bilgisayar oyunu oynayıp gerçek hayata dönebilen ve sosyalliğinden ödün vermeyen çocuklar ile 2024teki evden bile çıkmaya gerek duymayan her işini evden halleden, okula sadece eksilmiş dikkat süreleri ile orada bulunmak için çaba harcayan çocukları bir tutamayız. Özellikle 2020 döneminde yaşadığımız karantinadan sonra her şey çok daha farklı oldu. Bunda birebir ebeveynlerin bir suçu olmasa da bu tarz herkesin bir arada olabileceği bir süreci değerlendirmek yerine çocuklarını yine ekranda vakit geçirmeye iten ebeveynlere suçunuz yok demek yine yanlış olur.
Günümüzde ailelerin yapması gereken, bu ekran sürelerini kısıtlayıp çocukları ile daha kaliteli vakit geçirmeye çalışmak olmalı. Kişiler yetişkin olduğunda istediklerini yapmakta serbest fakat böyle bir gelişim çağında çocuklara ekstra özen gösterilmeli. Umarım ilerde bu durum için gerçek bir aksiyon alınır ve çocuklarımız eskisi gibi ait olduğu yerlerde yani sokaklarda ve parklarda olur; ekranların başında değil.