İsrail’de Bulunan Bronz Çağı Tarağında Ne Anlatmak İstiyor

İsrail’in Shephelah bölgesinde bulunan, Bronz Çağ’dan kaldığı düşünülen fil dişi bit tarağında yazılanlar Epigraf Daniel Vainstub tarafından çözüldü.

Geçtiğimiz günlerde Jerusalem Journal of Archaeology’de yayınlanan makaleye göre tarağın üzerindeki cümle “Bu diş (tarak), saç ve sakal bitlerini kökünden söksün (bitlerin kökünü kurutsun).” anlamına geliyor.

Tarak,  2016 yılında İsrail  Lachish’deki antik kentte  yürütülen kazı çalışmaları sırasında bulunmuştu. Ancak tarak üzerindeki harfler üç milimetreden küçük olduğu için kimse tarafından fark edilmemişti. 2021’de ise Madeleine Mumcuğlu(Kudüs İbrani Üniversitesinden araştırma görevlisi) tarafından tarağı fotoğraflarken harfler keşfedilmiş oldu.

Yaklaşık 2.5 cm eninde ve 3.5 cm boyunda olan taraktaki dişlerin bir tarafı geniş aralıklı, diğer tarafı ise dar aralıklıdır. Bunun da bir tarafının saçtaki düğümleri açmak için, diğer tarafının ise bitleri ayıklamak için kullanıldığı çözülmüştür.   Uzmanlar,  tarağın en erken MÖ 1700’lerden kaldığını düşünmektedir. 

Prof. Yosef Garfinkel (Kudüs İbrani Üniversitesinden) konu hakkında açıklamaları ise şöyledir:

“Oxford Üniversitesi’nde iki kez radyometrik tarihlemeyle yaş tespiti yapmaya çalıştık, ancak örneklerde yeterli miktarda karbon yoktu. Yaş tespitini paleografik analizlere, yani harflerin şekline göre yaptık. Orta Tunç Çağı’nı karakterize eden en erken forma sahibiz. Tarak MÖ 1900’lerden ya da 1800’lerden de kalmış olabilir, ancak güvenli tarafta olmak için MÖ 1700’lerden kaldığını söylemeyi öneriyoruz.“ 

Tarağın ayrıca fil dişinden yapılmış olması, tarağı kullanan kişinin yüksek statülü bir birey olduğunu işaret etmektedir.