Karl Marx’ın Siyaset Sosyolojisi

Hazırlanan bu yazıda sosyolojinin siyasetteki yeri, Karl Marx'ın ışığında kısaca sizin için derlendi.

Genel anlamda baktığımızda geleneksel Marksist bir düşünce ışığında şekillenmiştir. Siyaset bağımlı değişken, iktisat ise bağımsız değişken olarak ele alınırken egemenlik baskıya sahip sınıfın aracıdır. Ayrıca Marx ve Engels ikilisinden esinlenen Lenin, bu bakışa farklı yönler getirmeye çalıştı ve Marksist Leninist kuramda üç unsur birbirinden ayrılamayacak biçimde ele alındı. Bu üç unsur devletin sahip olduğu iktidarın kökeni, aracı ve doğası şeklinde sıralandı. Engels için devlet temelde iki özelliğe sahipti ve ilkel olarak var olan toplumlarda bulunmazdı ve iş bölümüyle çeşitli toplumlarda kendini göstermeye başladı. Devlet, baskı yolu ve egemenliğe sahip olan sınıfın temsilcisi konumundaydı.

Bu kuramın uygulanmasına baktığımızda gözlerimizi Paris Komünü ve Bolşevik Devrimi’ne çevirebiliriz. Paris Komünü’ne baktığımız zaman Marx’ta farklı bir etki yaratmıştır çünkü hareketin başarısızlığı onu kuramını yeniden gözden geçirmeye itti. Bolşevik Devrimi’nin etkisi Lenin üzerinde görüldü çünkü buradaki başarı Lenin’in çalışmalardaki teşvikini arttırdı. Bütün bu kuramcılar sınıf çatışmasının kaçınılmaz olduğunu savunmuştur çünkü temel olarak devlet egemenlikten yoksun grupların üzerinde bir otorite ve baskı sahibiydi.

Bu doğrultuda Lenin bir şema çizdi. İşçi sınıfı baskın gruplar arasında ezilip düşük yaşam standartları altında boğulurken kaybedecek çok da bir şeye sahip değillerdi bu yüzden harekete geçip özgür olmak için mücadele etmelilerdi. Tabii ki bu belirli aşamaları gerektiriyordu. Öncelikle işçi sınıfı şiddet aracıyla iktidara sahip olmalı ve geçici olan bir yönetim kurulmalıdır. Bu adımları, devletin sönümlenmesi yani devletin kendiliğinden kaybolması ve bireylerin ihtiyacına göre davranması takip eder. Böylece komünist parti oluşurdu fakat bu anlatıldığı kadar basit değildi çünkü sonradan ortaya çıkan sömürge biçimleri buna ortam sağlamadı. Marksist – Leninist kuramlar artık gittikçe kapitalizmle örtüşmemeye başladı. Haliyle yeni kuramcılar, bu noktalara değinip açıkları kapatmaya çalıştı. Böylece modern Marksizm oluşumunda çeşitli fikirler oluşmaya başladı. 


Kaynakça:

Çağla, C. (2019). Siyaset Bilimi. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.