Kurgu ve Gerçeğin Karışımı: Mockumentary
Sahte Belgesel nedir?
Mockumentary olarak bilinen sahte belgesel türü, 1960'lı yıllardan bu yana var olan bir film türüdür, belgesel tarzının hicvedilmesi olarak tanımlanır. Bu terim, "mock" sahte anlamına gelen ve documentary yani belgesel kelimelerinin birleşiminden oluşur. Geniş bir izleyici kitlesi tarafından benimsenen bu tür, gerçek ile kurmacanın ustaca harmanlandığı yapımları ifade eder.
Mockumentary filmleri, teknik ve içerik açısından belgesellerden ayırt edilmesi zor olabilir ya da tam tersi örneklerde olabilir. Bu tür filmlerde genellikle dış ses anlatımı, röportajlar ve hatta arşiv veya güvenlik kamerası görüntüleri gibi belgeselin temel unsurları kullanılır. Film, izleyicilerin içine çekilmesi ve en önemlisi gerçekmiş gibi algılanması amacıyla büyük ölçüde inandırıcılığa dayanmaktadır.
Eleştiri ve kinaye yapmak için geniş ve güzel bir alan açan bu tür aslında yıllar boyunca sıklıkla da üretilmiştir. Bu türün başarısı, izleyicilerin filmin gerçek bir belgesel olduğuna inanmasına bağlıdır ve bu da mockumentarylerin etkisini artırır.
Amaç parodi ve güldürü gibi unsurlar olabilir. Ülkemizde pek örneği olmayan bu türü ilk olarak Woody Allen'ın "Zelig" filmi ile keşfettim. Ayrıca, pek çok kişi tarafından izlenen "Modern Family" adlı yapımında da bu türün örneğini görmek mümkün.
Bazı örnekleri ise:
Popstar
Bir pop yıldızının kariyerini anlatan sahte belgeseldir. The Lonely Island grubu tarafından yapılmış ve başrolde Andy Samberg bulunmaktadır.
Borat
Sacha Baron Cohen'in canlandırdığı Borat karakteri üzerinden Amerikan kültürünü hicveden bir sahte belgesel.
Zelig
Woody Allen'ın yazıp yönettiği ve hatta başrolünde yer aldığı bu film, Leonard Zelig adlı bir karakterin hikayesini anlatır.