Metaverse'ü Yakından İnceleyelim

Metaverse nedir? Nasıl ortaya çıktı? Geleceğimizi nasıl etkileyecek? Son zamanlarda adından sıkça söz ettiren Metaverse uzun bir süredir merak edilen konular arasında yerini aldı. Bugünün konusu son zamanların merak edilen teknolojisi yani Metaverse.

Metaverse Terimi İlk Nerede Karşımıza Çıktı?

Metaverse terimi ilk olarak 1992 tarihinde yazar Neal Stephenson tarafından yayınlanan yapay zeka konulu bilim kurgu romanı Snow Crash'de kullanıldı. Metaverse; "meta" ve "universe" kelimelerinden türetildi. Meta; öte anlamında ve universe ise evren anlamındadır. Türkçeye "sanal evren" olarak çevrilse de başka çevirileri de mevcuttur.

Metaverse Nedir?

Metaverse; Facebook, Microsoft, Roblox, Google ve Epic şirketleri tarafından geliştiriliyor. Amacı; insanların ve nesnelerin dijital dünyada temsil edilmesine odaklanıyor. Daha fazla detay vermek gerekirse sosyal medya,çevrim içi oyun, kripto para, sanal gerçeklik(VR), artırılmış gerçeklik(AR) gibi teknolojilerin iç içe kullanılmasına odaklı bir teknolojik yeniliktir. Metaverse ile insanların fiziksel çabaları olmadan sanal gerçeklik ile bütünleşerek alışverişten konserlere, oyunlardan ekonomiye kadar çok kapsamlı kullanım alanı hedeflenmiştir. Sanal bir kamu alanı oluşturmak hedefiyle özellikle Facebook tarafından üzerinde çalışmalar gerçekleştirilmektedir.

Web2.0'ın hayatımıza kazandırdığı Facebook ve Twitter gibi platformlar web 3.0'a Metavese olarak evriliyor. Gezegenden gezegene taşınmak gibi bir durum örnek verilebilir. Web 2.0 teknolojisi zaten sanal dünya olarak adlandırılırken web 3.0 sanal dünyanın ötesi mi sorusu karşımıza çıkıyor. Cevabı evet. Web 3.0 sanal dünyadan daha ötesidir. İnsanlar üç boyutlu internet ortamında avatar olarak adlandırılan temsili bir kişi ile sanal ortamda birçok aktivitede bulunabilecekler. İş hayatı, eğlence, sanat, spor, oyun, eğitim, ekonomi ve daha fazla alanda insanlar kendilerini temsil edilecekler. Sanal dünyada gerçek dünyadaki hayatlarını üç boyutlu olarak yaşayacaklar.

Metaverse'ü geliştiren öncü şirket Facebook üç boyutlu sanal dünyayı insanlarla daha iyi bağ kurması amacıyla sadece yazılımsal hizmet alanında çalışmalar gerçekleştirmiyor. Eş zamanlı olarak donanımsal gelişime de önem veriyor. Özellikle giyilebilir teknoloji üzerinde çeşitli çalışmalar gerçekleştiriyor. Facebook son olarak Metaverse platformunda bulunan sanal üç boyutlu nesneleri insanların temas ederek hissetmesini sağlayan dokunsal bir eldiven üzerinde çalışmalar gerçekleştirdiğini açıkladı. Bu gelişme ile tekstil sektörü için yeni bir soluk kazandıracaktır.

Olumlu bir gelişme mi yoksa olumsuz özellikleri de var mı?

Teknolojik yenilikler ilk duyrulduklarında klasik bir tartışma konusu olarak olumlu ve olumsuz özellikleri anlatılır. Bu tartışma Metaverse için de geçerli oldu ve gelenek bozulmadı. Metaverse için olumlu ve olumsuz yönler konusunda bazı araştırmalarda olumsuz yönleri daha baskın bir biçimde anlatılırken bazı araştırmalarda olumlu özellikleri ön planda tutularak anlatılmaktadır.

Olumsuz yönlerini değerlendiren araştırmacılar; Metaverse'ün insanları fiziksel aktiviteden uzak tutacağı, bireylerin gerçek hayat ve sanal hayat arasında kısa veya uzun süreli adaptasyon problemleri yaşabilecekleri, yeni psikolojik rahatsızlıkların ortaya çıkacağı ve artış göstereceği yönünde oluyor.

Olumlu yönlerini değerlendiren araştırmacılar; Metaverse'ün ulaşım, alış veriş, sosyalleşme, finansal aktiviteleri kontrol etme yönlerinden hayatı kolaylaştıracağını, insanların iş hayatında birçok meslek gruplarının uzaktan çalışma imkanının artacağını bu sayede bireylerin özel hayatı ile daha rahat ilgilenebileceklerini, yeni meslek gruplarının çoğalacağını bu durumun istihdama yönelik pozitif etkisi olacağını açıklıyorlar.

Bugün Metaverse hakkında sizlere araştırmalarım doğrultusunda bilgi paylaşmayı amaçladım. Yeni yazılarda görüşmek dileğiyle.