Misinformation ve Ondan Kaçınmak

Yanlış bilgi ve dezenformasyon sorunu insan iletişimi kadar eskidir, engelleyemediğimiz veya kaçınamadığımız bir şeydir. Neyi yanlış yaptık veya yapıyoruz? Yanlış bir şey yapmadığımızı düşünüyorum, belki de sorun insan olmaktır ama o başka bir tartışma. Bu kadar yanlış bilgi ve dezenformasyon dediğim gibi hep vardı ama yeni medya araçları onları geleneksel medyadan çok daha görünür kıldılar. Bu bilgi çılgınlığı, medya ve bilgi okuryazarlığının bir konusudur. Birkaç soruyu da beraberinde getiriyor: Nasıl okuryazar oluruz? Bazı insanları veya bazı kurumları suçlamak zorunda mıyız? ve belki de en önemlisi, eğer bu tür yanlış bilgilendirmeleri durdurmak mümkün değilse, bundan nasıl kurtulacağız? İlk soru, nasıl okuryazar oluruz? 

Cevap eğitimdir. Yeni medya araçlarının bilinçli kullanıcıları olmalıyız, algoritmaları anlamalıyız, algoritmaların bize sunduklarını onlardan aldıklarımızı kabul etmeliyiz.

İkincisi, hiçbir şeyi suçlamamıza gerek yok ama bir şeyi suçlayacaksak, manipülatif, etik olmayan, hukuka aykırı kurumlar olmalı. Suçlu olan kurumları hepimiz biliyoruz. Kullanıcılar, kurumların oluşturduğu ve kontrol ettiği bu yeni medya araçlarını kullanıyor. Kullanıcılar onlara sunulan araçları onlara sunulan çerçevede doğru bir şekilde kullanırlar. Belki kullanıcılar da suçlanabilir, belki de okuryazar olmaya çalışmıyorlar bile.

En önemli soru ise yanlış bilgiden kaçınmak mümkün değilse nasıl önleniriz? Kaçınamayacağımız doğrudur ama farkına varabiliriz, yankı odalarından kaçabilir, clickbaitleri anlayabiliriz ya da doğal olarak bilgiyi sorgulayabilir ve gördüğümüz her şeye inanmayabiliriz. Örneğin, Anadol yiyen inekler, eskiden ortalıkta dolaşan bir bilgidir, kesin bir bilgi değildir ama insanlar inanmıştır, düz dünyacılar ya da aşı karşıtları. Bunlar internette çok popüler olan yanlış bilgi yankı odaları veya fikir balonları, Whatsapp grupları da aynı şekilde

Tüm bunlarla ilgili genel fikrim belki kaba bir fikir, ama demek istiyorum ki aptal olmayın, tüm saygımla. Hepimiz hatrı sayılır bir zamandır yeni medya araçlarını kullanıyoruz hala nasıl anlayamıyoruz veya anlamaya çalışıyoruz, insanlar hala bir Whatsapp grubu yanlış bilgi zincirine nasıl inanıyorlar, ayrıca aklımda bir soru, herkesin inandığı bir yanlış bilgi doğru olur mu. Belki doğruya dönüşmüştür, bunu nasıl yanlışa çeviririz?