NFT
NFT: Değiştirilmesi mümkün olmayan dijital varlık.
Dijital varlığın benzersiz olduğu ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyeceğini onaylayan, blokzincir adı verilen dijital defterde depolanan veri birimidir. NFT, değiştirilmesi mümkün olmayan dijital varlıktır. Herhangi bir varlık parçası gibi alınıp satılabilen “türünün tek örneği” dijital varlıklardır ve kendilerine ait somut bir biçimleri yoktur. NFT’ler, Bitcoin gibi “basılır” ve sonra satılır. Fark, Bitcoin’in değiştirilebilir olmasıdır. Bitcoin’i biriyle takas edebilmek mümkündür; bir Bitcoin ile diğeri arasında işlevsel bir fark yoktur. Ancak NFT’ler karşılaştırılamaz.
NFT, dijital sanatı ayrıcalıklı kılar. Ethereum blokzincirinde basıldıktan sonra NFT, değiştirilemeyecek bir şekilde halka açık olarak temsil edilir. Simgeye sahip olunarak sanat eserinin sahibi olduğu kanıtlanmış olur. NFT’ler, dijital sanatın özel mülkiyetine sahip olmayı mümkün kılar.
NFT’yi, orijinal bir Picasso’ya sahip olmanın getirdiği belgeler gibi düşünebiliriz. Sanat uzmanları, bir Picasso tablosunun orijinal olup olmadığını doğrularlar. Dolayısıyla, bir kişinin sahipliğini doğrular ve bunu belgelerler. Bunun sonucunda, bir tablonun orijinal bir Picasso olduğu tüm dünya tarafından kabul edilir. Herkes dijital sanat yapabilir ve herkes bir düğmeye tıklayıp onu çoğaltabilir. Sanatçının bu durumda yasal hakları vardır. NFT’lerden önce orijinal olanı belirlemenin bir yolu yoktu. NFT, bunu mümkün kılmış oldu. NFT’ler, internetin sahiplik katmanlarıdır.
Örnek olarak, Bored Ape Yacht Club (BAYC) verilebilir. Ethereum blokzinciri üzerine inşa edilmiş maymun koleksiyonlarıdır. Bir diğer örnek ise Jack Dorsey’in NFT haline getirip açık artırmaya çıkardığı, “just setting up my twitter” yazan tarihin ilk tweetidir. Türk iş insanı Sina Estavi, bu tweeti 2.9 milyon dolara satın almıştır. Ancak Estavi, 48 milyon dolara satışa çıkardığı tweetini satamamış ve elinde kalmıştır. Satamamasının sebepleri arasında dolandırıcılığa (sahte NFT satışı) karşı tepki, yoğun kripto satışı, FOMO (fear of missing out - kaçırma korkusu) ve net kullanım durumunun belirsizliği bulunmaktadır.