Pratfall Etkisi
Hatalarımızla daha mı fazla seviliriz?
Pratfall Etkisi, son derece yetkin olduğu düşünülen kişilerin günlük bir hata yaptıklarında, yapmayanlara göre daha sevimli olduklarını belirtiyor. Bu etki ilk olarak 1966'da sosyal psikolog Elliot Aronson tarafından incelendi.
Pratfall Etkisi, hataların bizi daha az değil, daha sevimli gösterebileceğini söylüyor. Ancak bu yalnızca zaten yetkin veya ortalamanın üzerinde bir performans sergileyen biri olarak görülüyorsanız işe yarar.
Yanılabilir olmak sorun değil
Bir kişinin genel olarak akıllı ve yetenekli olduğu düşünülüyorsa, küçük bir hata yapması onu genellikle sosyal açıdan daha çekici hale getirecektir.
Örneğin psikolog Joanne Silvester, iş görüşmelerinde geçmişteki hataları kabul eden adayların daha çekici olduğunu bulmuştu.
“Mükemmel” olmak her zaman iyi bir şey değildir
Apple 2012 yılında buggy Haritalar ürününü piyasaya sürdüğünde CEO Tim Cook basına şunları söyledi: “Berbat ettik. Gerçek bu.” Ürünün kendisi berbattı ; Londra'nın Paddington İstasyonu gibi önemli noktaları tamamen silmiş, Chicago'daki Sears Tower'ı (şimdiki adı Willis Tower) birkaç kilometre uzağa taşımış ve hatta Dublin'in ortasında var olmayan bir havaalanı yaratmıştı.
Tim Cook, hataları kibarca şu şekilde açıkladı:
"[Haritalar] müşterilerimizin beklentilerini karşılamadı ve kendimizden beklentilerimiz müşterilerimizinkinden bile daha yüksek."
Ancak Apple'ın o zamanki parlak itibarı göz önüne alındığında, mükemmel olmadıklarını göstermenin, hatalarını kabul etmenin ve bunu düzeltmek için net adımlar atmanın faydasını gördüler. Felaketten yalnızca bir yıl sonra, ABD'de 35 milyon kişi Apple Haritalar'ı kullanırken, 58,7 milyon Google Haritalar kullanıcısı vardı.
Çok fazla iyi yorum geri tepebilir
Nature Human Behavior dergisinde yayınlanan çalışmalara göre, incelemeler çok olumlu olduğunda müşterilerin ürünler arasındaki farkı anlaması zor olabiliyor.
Fazla iyi olan yorumlar insanların hangi ürünü satın alacağına veya nerede yiyeceğine karar vermesini zorlaştırır; gerçek olamayacak kadar iyi hissettiren seçimlere güvenmek zor olabilir. Araştırmacılar bunu "pozitiflik sorunu" olarak adlandırdı ve bu durumun işletmelerin kârlılığı üzerinde olumsuz bir etkisi olabilir.
Sonuçta hatalar da hayatı yaşananılabilir kılar ancak burada dikkat çekilmesi gereken bir şey daha var. Kendini mükemmel gören bir narsistten söz ediyorsak işler biraz değişebilir. Zira böyle insanlar mükemmellik dışındaki eylemleri ne kendilerinde ne de başkalarında görmeye tahammül edemezler. Tabii ki bu sağlıklı bir durum değil fakat yine de belirtmekte yarar var diye düşünüyorum. Olabildiğince iyi işler üretmeye çalışmak ve mükemmel olmaya çalışmak kötü bir şey değil aslında. Ancak dozunu iyi ayarlamak gerekiyor.