Rage-Baiting (Rage Farming) Nedir?
Hiç çok kızdığınız için bir içeriğe yorum attığınız ve paylaştığınız oldu mu? Öfke yemini yutmuş olabilirsiniz.
Hiç internette gördüğünüz bir paylaşıma çok sinirlenip tıkladığınız, yorum attığınız ve tekrar paylaştığınız oldu mu? Bu bir öfke yemi olabilir.
"Rage-bait" kavramını ilk duyduğunuzda aklınıza "click bate" kavramının geldiğine eminim. İlgi çekici ve abartılı başlıklarla kullanıcıları içeriğe tıklamaya yönlendirmeye "click bate" yani "tık tuzağı" diyoruz.
Rage-bait ise click bait'e benzer bir kavram olmakla birlikte, kullanıcıları tetikleyecek, özellikle öfkelendirecek başlık, görsel ve ifadelerin kullanımı ile içerikle etkileşime geçmeye sürükleyen bir çeşit manipülatif yöntemdir.
Paylaşılan içerik sosyal medya kullanıcısının öfkesini tetikleyecek bir şekilde kurgulanmıştır.
Rage-bate birbirinden farklı birçok platformda farklı şekillerde karşımıza çıkabilir. Rage bait, özellikle X (eski adıyla Twitter) ve TikTok gibi sosyal medya platformlarında sıkça rastlanılan bir stratejidir.
Öfke yemini nasıl anlarız?
- Genellikle tartışmalı, provakatif ve hassas konulara yoğunlaşarak okurların zihnindeki öfke butonlarını aktive etmek amaçlanır.
- Paylaşım kullanıcıları provake edecek derecede absürt, yanlış ve rahatsız edici olabilir. Bu şekilde daha çok dikkat çeker.
- Provakatif başlıklar ve görseller kullanılır.
- İçerik karşısındakini kışkırtmayı amaçlar.
- Bilgiler genelde yanıltıcı ve bağlamından koparılmıştır.
- İçerik analiz yapmaktan yoksundur. (oversimplification yani aşırı basitleştirme)
- Kutuplaştırıcı ve ayrıştırıcı bir dil kullanılır.
- Genellikle bir grup insan veya topluluk hedef gösterilir.
- Rage-bait; haber sayfaları, influencerlar, içerik üreticileri, troller ve botlar tarafından kullanılabilir.
Rage-bait hangi amaçla kullanılıyor?
Rage-bait'in asıl amacı etkileşimdir. Kullanıcıların öfkesini tetikleyerek paylaşım ve yorum sayısını arttıran hesaplar bu şekilde takipçi kazanabilir. Doğal olarak, görünürlükleri ve reklam alma olasılıkları artar ve buradan bir gelir de sağlanabilir.
Ayrıca rage-bate bir çeşit politik manipülasyon yöntemi olarak da kullanılabilir. Haberi paylaşan hesap; kutuplaştırıcı ve yanıltıcı ifade biçimi sayesinde öfkeyi bir gruba kanalize etmeyi başarabilir.
Öfke çiftçiliği komplo teorileri ve mezenformasyonun yayılmasını hızlandırır. Ayrıca bir öfke ekosistemi oluşturarak nefret söylemini pekiştirir.
Anlamamız gereken gerçek rage-bait'in kasıtlı olduğudur. Yani içeriği paylaşan, öfke yemini kasıtlı olarak atar.
Bir makyaj influencerının makyaj malzemesini kullanmayı bilmiyormuş gibi makyaj yapması, bir haber sayfasının bir politikacının konuşması içinden bir cümleyi cımbızlayıp haber yapması, bir Reddit kullanıcısının hatalı bir harita paylaşması... Bunların hepsi birer rage-bait örneğidir.