Ruminasyon: Olumsuz Düşünceler Dehlizi

Düşünmek biz insanları insan yapan eylemdir. Şimdimizi, geleceğimizi, geçmişimizi, iyimizi, kötümüzü…

Bu sayede kendimize bir rota çizeriz. Ne yapmak istediğimize karar verir, kiminle arkadaş olacağımızı seçeriz. Güzel işler yapar, yeni şeyler yaratır, başımızdaki problemleri çözeriz.

Düşünmenin birçok gerekliliği ve bize kattığı şey varken bazen bir bataklığa düşebiliriz. “Zihnin geviş getirmesi” de denilen Ruminasyon, sürekli olarak içinde döndüğümüz bir olumsuz düşünce çemberini ifade eder. Komik bulduğumuz şeylere tekrar tekrar gülmeye devam etmeyiz ama üzüldüğümüz şeylere tekrar tekrar ağlarız. Sadece üzüntü de değil bu ayrıca. Yaşanan şeyleri tekrar tekrar düşünür, analiz eder, içinde takılacak yeni noktalar buluruz. Üstüne bir de “Ben kötümser değil, gerçekçiyim.” sözüyle kendimizi aklamaya çalışırız. Ama bunun aksi bir durumda olduğumuzu, çözüm peşinde olmayarak gösteririz. Düşünüp çözüm bulmak gibi bir gayemiz yok. Yalnızca düşünürüz. Ne kadar kötü olduğunu, ne kadar şanssız olduğumuzu, ne kadar can sıkıcı olduğunu; düşünür düşünür ve düşünürüz. Bununla da kendimizi daha kötü hissetme ödülümüze kavuşuruz.

Başta da belirttiğim gibi düşünmek bizim en kendimize has hazinemizdir. Peki bunu doğru yere nasıl yönlendirebiliriz? Nasıl bozulur bu çemberde düşüncelerin arasında kaybolurcasına bir geziye çıkar insan? Yapamadığımız, yanlış yaptığımız, daha iyi yapabileceğimiz şeyler üzerine elbette düşünmeliyiz. Ama bunu yaparken şunu ihmal etmeyelim: Nasıl düzeltebiliriz? Kendimizi aşağılamak üzerine kurulu olmasın bu düşünce sürecimiz. Mesela neyi yanlış yaptık? Neyi düzeltmemiz gerekiyor? Buna nereden başlayabiliriz? 

Kendini yiyen yılan gibi düşünebileceğimiz bu durum, bizi gün geçtikçe kendi kendimizi yok etmeye iter. Sadece bizi mutsuz etmekle kalmaz, depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu gibi birçok psikolojik hastalığa da yol açabilir. Ayrıca sürekli içinde bulunduğu olumsuz enerjiyle farkında olmadan çevresinin kendisinden uzaklaşmasına sebep olabilir.

Ruminasyon, bizi olumsuzluklara boğarak çaresiz bırakan bir durumdur. Bu durumdan kurtulmak için farkına varmak ve bunu yapmayı azaltmak için çaba göstermek gerekir. Bakış açımızı, düşünce şeklimizi değiştirmek, zihnimizi yönetmek için yeni hobiler edinebiliriz. Zihnimizi yönetmek için meditasyon yapmayı deneyebilir, spor yapabilir, bir sanat dalına yoğunlaşabiliriz. Eğer bunlar işe yaramıyorsa profesyonel bir yardıma başvurabiliriz. Unutmamak gerek ki ruminasyon ne kadar bizi içine çekip boğan bir durum gibi görünse de, onu yüzme öğrenme fırsatı sunan bir duruma çevirmek bizim elimizde.