Sahtekâr Değilsiniz: Imposter Sendromu Nedir?

Herkese merhabalar, bugünkü konumuz son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz ''Imposter Sendromu.'' Peki nedir bu Imposter Sendromu? Kimleri etkiler? Belirtileri nelerdir? Haydi gelin beraber öğrenelim!

Öncelikle bu sendromun tanımından başlayalım. Imposter Türkçeye ''sahtekar'' olarak çevrilebilir. Yani bir diğer adına da ''Sahtekar Sendromu'' desek yanlış olmaz. Bu sendromdan muzdarip kişiler kendi başarılarını hak etmediklerini düşünürler. Kendi başarı ve yeteneklerinin yetersiz olduğunu düşünürler. Birçok kişi ve ödül tarafından başarıları kanıtlansa da yine de kendilerini başarısız ve yetersiz görürler. Kişi bir bakıma ''sahtekar'' rolüne bürünerek kendini eksik ve niteliksiz görmeye devam eder. İşte Imposter sendromu tam bu noktada başlayan psikolojik bir rahatsızlıktır.

Bu rahatsızlığa sahip olan kişiler başardıkları işlerle insanları kandırıyormuş gibi hissederler. Sahtekarlık yaptıkları ve her an ifşa edilecekmiş hissine kapılırlar. Başardıkları işleri sanki kendilerinin değil de şans eseri elde ettiklerini düşünürler. Özellikle akademi, spor, bilim gibi yoğun çalışma hayatı gerektiren alanlardaki insanlarda daha fazla görüldüğü belirlenmiştir. Günlük hayatta basit durumlarda da karşımıza çıkabiliyor. Örneğin okulda edindiğiniz akademik başarılar hakkında insanlar sizi tebrik ettiğinde rahatsızlık duyup sanki onları siz değil de şans eseri elde etmiş gibi hissedebilirsiniz. Kişi bu durumu fark edip engelleyemezse ilerleyen durumlarda daha ciddi sonuçları olabilir. Performans düşüklüğü, sürekli erteleme, verimli çalışmada azalma ve motivasyon eksikliği görülebilir.

Bu sendromun yaygın belirtileri arasında kendini sürekli başarısız hissetme, diğer insanların sizin yeteneklerinizi abarttığınızı düşünme, elde ettiğiniz tüm başarıların sadece şans işi olduğunu düşünme, sosyal anksiyete bulunur. Aile içi travmatik olayların ve çocukluğumuzda ebeveynlerimizin bize karşı tutumları ileride oluşacak bir Imposter Sendromunu tetikleyebilir.

İllustration: @yaoyaomva

Bu durumu daha da kötüleşmeden önleyebilmenin yolları da vardır. Öncelikle bu durumu kabullenmeli ve farkına varmalısınız. Kendinizi yargılamaktan vazgeçmeli ve bu durumun tedavisi olduğunu kabul etmelisiniz. Kendinize sizin de arada hata yapabileceğinizi söylemeli ve bu yolculuğun bir süreç olduğunu kabul etmelisiniz. İyi olduğunuz yönlerinize odaklanın ve kendinize sık sık hatırlatın. Çok fazla bunaldığınız dönemlerde yoga ve nefes egzersizlerine bir şans verebilirsiniz. Umarım bu yazı farkındalık oluşmasına biraz da olsa katkıda bulunabilir. Hepinize mutlu günler diliyorum.

Kaynakça:

https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/yazi-imposter-sendromu-nedir

https://www.antalyapsikiyatrist.com/makaleler/imposter-sendromu